Enerji Günlüğü - Irak Kürdistan Bölgesi'nde faaliyet gösteren Genel Energy, 2020 yılında Türkiye'ye 10 milyar m3 doğalgaz taşımayı hedefliyor.
Genel Energy CEO’su Tony Hayward Hürriyet'ten Cansu Çamlıbel'e yaptığı açıklamada, Kürt petrol ve doğalgazının tarihi açısından 2014'ün bir dönüm noktası olduğunu söyledi. Kürtlerin Türkiye ile birlikte kendi kaynaklarını uluslararası pazara ulaştıracak bir altyapı inşa ettiklerini, petrollerini uluslararası pazarda satmayı da başardılarını belirtti ve "Bu zaten kendi içinde oyunu değiştiren bir hamledir" diye konuştu.
IŞİD'in ortaya çıkışıyla bölgede haritanın değiştiğini de aktaran Hayward, "Şu noktada Kerkük petrolünü Kürt altyapısını kullanmadan ihraç etme ihtimali yok. Dolayısıyla da günde 300 bin varil petrol Kerkük’te sıkışıp kalmış durumda" dedi.
Bağdat'ta oluşan yeni yönetimin Kürdistan Bölgesi ile ilişkilerde farklı bir kafa yapısına sahip olduğunu da ifade eden Hayward şunları ifade etti:
"Bana kalırsa şu an Bağdat’ta değişen ton sayesinde Kürtler halen Irak diye tanımlanan coğrafyada petrollerini satıp kendi gelirlerini yaratma konusunda gerçek bir fırsat yakaladılar."
"Bütçeniz tamtakırsa ve savaştaysanız ekonomik önceliğiniz gelir yaratmaktır" diyen Tony Hayward, Bağdat'ın, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'yle birlikte çalışıp onların altyapısını kullanarak Kerkük’teki 300 bin varil petrolü gelire çevirebileceğini anlattı. Kürdistan’dan yapılan ihracatın yıl sonunda 400 bin varile ulaşmasının beklendiğine işarete eden Hayward, Kerkük’teki de eklenince bunun 700 bin varile ulaştığını kaydetti.
Bugün Erbil ile Bağdat’ı bir araya getirecek her şeyin Türkiye tarafından destekleneceğini kaydeden Hayward, "Sonuçta Kerkük’teki gazın Kürtlerin altyapısı kullanılarak Türkiye’ye getirilmesinden bahsediyoruz" dedi.
Tony Hayward, "Bugüne kadarki 25 tanker petrol satışından Kürdistan Bölgesel Yönetimi için Halkbank’a yatan paraya ne oldu" sorusuna şu cevabı verdi:
"Anladığım kadarıyla para artık Halkbank’ta birikmiyor, Erbil hükümetine gidiyor. Maliki, merkezi bütçeden Kürtlerin payını vermezken bir de IŞİD gelince Türkiye bir tercih yaptı. Petrol satışından gelen para Halkbank’a yattı. Türkiye bunun yüzde 5’ini hazırlık ve bekleme için aldı. Bir miktar da transport ve gümrük vergisi olarak. Gerisi de Kürdistan’a gitti.
Kürdistan Bölgesi’nden yapılan petrol ihracatının Türkiye açısından şu anda büyük bir ekonomik önemi olmadığını savunan Hayward, "Türkiye için asıl önemli olan bu işbirliğinin gaz boyutu. Açık bir ticaretten bahsediyoruz burada. Kürtler Türkiye’ye doğalgaz satma karşılığında tüm altyapıya sahip oldular. Siz benden iyi biliyorsunuz ki Türkiye’nin endojen bir enerji üretimi yok. Her yıl toplamda 50-60 milyar dolar doğalgaz (Enerji Günlüğü'nün notu: Bu tutar toplam enerji ithalatı için ödenen para) alımı için harcıyor. Aldığı ülkeler Rusya, Azerbaycan ve İran. Ama arzı çeşitlendirmek isteği ortada."
Geçen hafta Kürdistan Bölgesel Yönetimi'yle doğalgazı nasıl geliştirmeye başlayacakları konusunda anlaştıkları bilgisini veren Genel Energy CEO'su Tony Hayward, şöyle devam etti:
"Yakın zamanda bölgede iki tane çok büyük gaz sahası keşfettik. İkisinin arasında 12 ila 20 trilyon metreküp hacminde gaz yatağı var. İkisinin toplamı neredeyse Şahdeniz’in yarısı kadar. Çok ciddi miktarda doğalgaz Türkiye’nin kapısının eşiğinde duruyor, hem de bunu Türkiye’ye getirmenin maliyeti çok düşük. 2017’de hadi bilemediniz 2018’de Kürt gazının Türkiye piyasasına ulaşması öngörülüyor. Hedef 2020 yılında Türkiye pazarına 10 milyar metreküp doğalgaz taşımak ki bu Türkiye’nin yıllık doğalgaz ihtiyacının yüzde 20’si demek. 2025’te bu rakamın potansiyel olarak 20 milyar metreküp seviyesine çıkması muhtemel. Yani o tarihte tahmin edilen doğalgaz ihtiyacınızın yüzde 30’u kadar. Bugün bence Türk şirketler için Kürdistan’daki en ilgi çekici şey doğalgaz fırsatları."
Tony Hayward'ın Kürt doğalgazının Türkiye'ye satışı için Erbil’in Bağdat’ın onayına ihtiyacı olup olmadığı sorusuna cevabı ise şu:
"Kürtlerin hayata bakışını gördünüz; petrollerini ihraç etmek için Bağdat’ın onayını beklemediler. Doğalgaz konusunda da benzer bir bakış açısına sahipler. Samimiyetle konuşursak ben de bu kez Bağdat’ın müdahale etmesinin çok daha zor olduğunu düşünüyorum."
Köktendinci IŞİD örgütünün bölgede çok etkili olduğunu belirten Tony Hayward'a göre ne kadar istikrarlı ve kalıcı olacakları ise meçhul. IŞİD'i uzun vadede bir aktör olarak görmediğini belirten Hayward, "Ama bence epey bir sene bizimle birlikte olacaklar. Bu insanların kolay bir biçimde yerlerinden oynatılabileceğine inanmıyorum" dedi.
