Enerji geçişini hızlandırmak için daha fazla işbirliği gerekli

IEA Başkanı Fatih Birol, uluslararası iş birliği olmadan net sıfır emisyona geçişin çok daha zor olacağını ve on yıllarca gecikebileceğini kaydetti.

Enerji Günlüğü - IEA ve IRENA, hükümetlerin temiz teknoloji taahhüdünü yerine getirmek için daha fazla uluslararası iş birliğine ihtiyaç olduğunu belirterek, aksi halde net sıfır küresel emisyona geçişin onlarca yıl gecikebileceği uyarısında bulundu. 

45 dünya liderinin talebi üzerine Uluslararası Enerji Ajansı (EIA) ve Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) tarafından hazırlanan ilk yıllık Atılım Gündemi Raporu (Breakthrough Agenda Report) yayınlandı. Küresel ekonominin üçte ikisini temsil eden hükümetlerin, temiz teknoloji taahhüdünü yerine getirmek için gereken eylemlerdeki ilerlemelerin bir değerlendirmesini sunan Rapor, kilit sektörlerde daha temiz teknolojilerin hızla en uygun fiyatlı seçenekler haline getirilmesi için acil öncelikleri ortaya koyuyor. Rapora göre, “Uluslararası iş birliğinin yetersizliği” iklim alanındaki ilerlemeyi baltalamak ve net sıfır hedefini onlarca yıl geciktirmekle tehdit ediyor. 

DAHA FAZLA İŞBİRLİĞİNE İHTİYAÇ VAR

Rapor, 2021 yılında elektrikli araç (EV) satışlarının iki katına çıkması ve 2022 yılında küresel yenilenebilir kapasitede %8'lik bir artış öngörülmesi de dahil olmak üzere enerji, karayolu taşımacılığı, çelik, hidrojen ve tarım olmak üzere beş kilit sektörde artan ivmeyi vurguluyor. Bununla birlikte rapor, dünyanın iklim taahhütlerini yerine getirme yolunda ilerleyebilmesi için çok daha fazla uluslararası iş birliğine ihtiyaç duyulduğu konusunda da uyarıda bulunuyor.

Rapor, acil emisyon azaltımı sağlamanın yanı sıra, daha güçlü bir iş birliğinin hem daha hızlı hem de daha ucuz bir dönüşüm sağlayacağını ve istihdam artışını artıracağını vurguluyor. IEA'nın araştırması, uluslararası iş birliği olmadan net sıfır küresel emisyona geçişin onlarca yıl gecikebileceğini gösteriyor. 

“İŞBİRLİĞİ OLMADAN NET SIFIR EMİSYONA GEÇİŞ ÇOK DAHA ZOR”

"Başta gelişmekte olan ülkeler olmak üzere dünya ekonomisi genelinde yıkıcı sonuçları olan ilk gerçek küresel enerji krizinin ortasındayız. Ancak temiz ve sürdürülebilir enerjiye geçişi hızlandırarak kalıcı enerji güvenliğine ulaşabiliriz" diyen IEA İcra Direktörü Fatih Birol sözlerini şöyle sürdürdü: "Uluslararası işbirliği sayesinde, daha hızlı inovasyon, daha büyük ölçek ekonomileri, yatırım için daha büyük teşvikler, eşit oyun alanları ve toplumun tüm kesimlerinde paylaşılan faydalar sayesinde dönüşümü herkes için daha hızlı, daha ucuz ve daha kolay hale getirebiliriz. Bu iş birliği olmadan net sıfır emisyona geçiş çok daha zor olacak ve on yıllarca gecikebilecektir”.

LİDERLERE 25 ÖNERİ

Rapor, 21-23 Eylül 2022 tarihleri arasında Pittsburgh, Amerika Birleşik Devletleri'nde düzenlenecek olan Küresel Temiz Enerji Eylem Forumu ve 13. Temiz Enerji Bakanlar Toplantısı'nda liderlerin tartışması için 25 öneri ortaya koyuyor. Bunlar arasında şunlar yer alıyor:

- Çözüm yelpazesini genişletmek ve değişken yenilenebilir enerji kaynaklarının payını artırmak için esnek düşük karbonlu güç sistemlerinin ortaya konması ve test edilmesi

- Düşük karbonlu enerji ticaretini artırmak, emisyonları azaltmak, enerji güvenliğini iyileştirmek ve sistem esnekliğini geliştirmek için bu on yıl içinde yeni sınır ötesi süper şebekelerin oluşturulması

- Kömür üreten ülkelerin geçiş sürecine yardımcı olmak üzere finansman ve teknik yardımı kanalize edecek yeni uluslararası uzmanlık merkezlerinin kurulması

- Tüm yeni karayolu taşıtlarının net sıfır olacağı ortak bir tanım ve hedef tarih üzerinde anlaşmaya varılması; otomobil ve kamyonetler için 2035, ağır vasıtalar için 2040'ların hedeflenmesi

- Gelişmekte olan ülkeler için öncelikli yardım da dahil olmak üzere şarj istasyonu altyapısına yatırımı harekete geçirmek ve yatırımı teşvik etmek ve küresel olarak benimsemeyi hızlandırmak için uluslararası şarj standartlarının uyumlaştırılması

- Pillerin geri dönüştürülebilirliğini artırmaya yönelik standartlar ve kobalt ve lityum gibi değerli metallere bağımlılığı azaltmak için pillere yönelik alternatif kimyalara yönelik araştırmaların hızlandırılması

- Hükümet politikaları ve özel sektör satın alma taahhütlerinin küresel ticareti mümkün kılacak standartların yanı sıra düşük karbonlu ve yenilenebilir hidrojen talebini ve dağıtımını teşvik etmesi

- Sıfıra yakın emisyonlu çelik satın almaya yönelik kamu ve özel sektör taahhütleri ve çelik üreten ülkeler arasındaki oyun alanını eşitlemeye yönelik adımların atılması

- Hayvancılık ve gübreden kaynaklanan emisyonları azaltabilecek, alternatif proteinlerin bulunabilirliğini artırabilecek ve iklime dirençli mahsullerin gelişimini hızlandırabilecek tarım teknolojileri ve çiftçilik uygulamaları için yatırımların yapılması

- Tarımın bağlı olduğu doğal kaynakların durumunun izlenmesi ve raporlanması için toprak sağlığı, toprak karbon içeriği ve polinatör sağlığını kapsayan uluslararası standartların sağlanması.