İşte tarımda kadın ve gençlerin desteklenmesi için yapılacaklar

Enerji Günlüğü - Tarım istihdamının yaklaşık yarısını oluşturan kadınların büyük bölümü kayıt dışı, güvencesiz ve ücretsiz aile işçisi konumunda bulunuyor.

Enerji Günlüğü - Tarımda kadın ve gençlerin desteklenmesi için finansal desteklerin artırılması, pazarlama ve satış desteği sağlanması, yeni iş birliği ve çalışma fırsatlarının sunulması, teknolojiye erişimin kolaylaştırılması ve derinlemesine eğitim ve rehberlik programlarının yaygınlaştırılması gerektiği kaydedildi.

TÜİK verilerine göre Türkiye’de yaklaşık 5 milyon kişi tarımda çalışıyor. Ancak veriler, son 10 yılda sektörün toplam istihdam içindeki payının %20’lerden %15’in de altına düştüğünü gösteriyor. Bu düşüş, tarım sektöründe nitelikli iş gücüne erişimde ciddi bir riskle karşı karşıya kalındığını ortaya koyuyor.

İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği (SKD Türkiye) bünyesinde, Alarko Holding liderliğinde faaliyet gösteren “Tarımda Sürdürülebilirlik Görev Gücü”nün yaptığı rapor çalışmasına göre, tarımda çalışan kadın sayısı 2,3 milyon ve bu oran tarım istihdamının neredeyse yarısına denk geliyor. Ancak kadınların büyük bölümü kayıt dışı, güvencesiz ve ücretsiz aile işçisi konumunda. Bu tablo, kadın emeğinin görünmez hale geldiğini ve kırsal kalkınmanın sosyal güvence olmadan sürdürülemez olduğunu gözler önüne seriyor.

EĞİTİM SEVİYESİ ÖNEMLİ ENGEL

Bu durumda en önemli engel kadınların eğitim seviyesi olarak dikkat çekiyor. Katılımcı kadınların %85’i ilkokul mezunu, bu da tarımda kadın istihdamını sınırlayan kritik bir faktör olarak öne çıkıyor.

GENÇLER TARIM SEKTÖRÜNE İLGİ GÖSTERMEYE AÇIK

Rapora katkı sağlayan katılımcıların %58’i 40 yaş altı. Bu durum, gençlerin tarım sektörüne ilgi göstermeye açık olduğunu, doğru destek mekanizmaları ile tarımın geleceğinin genç kuşaklara devredilebileceğini işaret ediyor.

Ayrıca gençlerin %64’ü girişimcilik eğitimine yoğun ilgi gösteriyor. Bu veri, onların tarımda yalnızca iş gücü değil, geleceğin girişimcileri olarak da rol alabileceklerini ortaya koyuyor.

BİLGİ EKSİKLİĞİ CİDDİ BOYUTTA

Modern tarım uygulamaları, iyi tarım, topraksız tarım, tarımsal kalkınma, zararlılarla mücadele ve doğru gübre kullanımı gibi konularda ciddi bilgi eksikliği olduğu görülüyor. Örneğin, tohum ıslahı konusunda katılımcıların %52’si “fikrim yok” diyor. Bu bulgu, bilgiye erişimin ve tarımsal eğitimlerin yetersiz olduğunu, özellikle kadın ve gençler için yaygın, erişilebilir ve uygulamalı eğitim programlarının gerekliliğini ortaya koyuyor.

GELİŞİM İHTİYAÇLARI YETERİNCE KARŞILANMIYOR

Katılımcıların %47’si tarımda 3 yıldan az deneyime sahipken, %30’u 10 yıl ve üzeri deneyim sahibi. Ancak mesleki gelişim imkanlarını yeterli bulanların oranı yalnızca %25. Bu da sektörde hem yeni başlayanların hem de deneyimli çalışanların gelişim ihtiyaçlarının yeterince karşılanmadığını gösteriyor. 

İLK EĞİTİM GERÇEKLEŞTİRİLDİ

SKD Türkiye’nin Tarımda Sürdürülebilirlik Görev Gücü tarafından yürütülen program kapsamındaki ilk eğitim Alarko Holding ve Alarko Tarım Akademisi’nin destekleriyle gerçekleşti. 17 Aralık 2025 Çarşamba günü, Eskişehir Sanayi Odası’nda düzenlenen eğitim programında “Sürdürülebilir Tarım”, “Modern Tarım Teknolojileri”, “Ata ve Hibrit Tohumun Geleceği”, “Tarımda Gübre Kullanımı”, “Sektörden İyi Tarım Uygulamaları” ile “Girişimcilik ve İş Kurma Süreçleri” başlıkları her biri kendi alanında uzman akademisyenler, sektör temsilcileri ve sivil toplum paydaşları tarafından çok boyutlu bir perspektifle katılımcılara aktarıldı. Sektörden farklı markaların iyi uygulamalarının da anlatıldığı program, başta kadın ve genç tarım çalışanları olmak üzere bölgenin tüm tarım paydaşlarını bir araya getirdi.