Enerji Günlüğü - Denizlerde meydana gelen kazalar sonucu ortaya çıkan petrol kirliliğini çok kısa zamanda temizleyecek özel sünger üretildi. TÜBİTAK'ın desteğiyle geliştirilen özel süngerin 1 gramı 25 gram petrolü 1 dakikada emiyor. Bugün Gazetesi’nden Çetin Çiftçi’nin haberine göre, kazalar sonucu yayılan petrol ve türevleri kıyılarımızı kirleterek çevre sağlığı açısından önemli bir sorun oluşturuyor. Bu problemlerden yola çıkan İTÜ Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Okay, Polimerik Jeller Araştırma Laboratuvarında 'süngerimsi madde' olarak bilinen petrol sorbentini geliştirdi. "Petrol Döküntülerinin Deniz Ekosistemi ve Atık Sulardan Uzaklaştırılması için Yeni Bir Sorbent Üretimi ve Uygulaması" adındaki projeye TÜBİTAK Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB), yaklaşık 450 bin TL destek verdi.
SADECE PETROLÜ EMİYOR
Geliştirilen sorbent, batmadan su yüzeyinde durarak gözenekleri ve moleküler yapısı nedeniyle sadece petrolü emiyor. Denize yayılan petrol ve türevlerinin daha önce de mekanik olarak suyun yüzeyinden alınabildiğini belirten Prof. Dr. Okay, "Bizim geliştirdiğimiz sorbentten önce de deniz üzerindeki petrol çekilebiliyordu. Mesela talaşı koysanız talaş da petrolü tutabilir. Ama petrolü emme miktarı çok azdır ve tekrar kullanılamaz, kendisi de bir atık olur" dedi.
GERİ KAZANABİLİYORUZ
Piyasada olan ticari sorbentlerin de petrolü emebildiğine dikkat çeken Okay, bu ürünlarin sadece bir defa kullanılabildiğini ve kullanım sonrası bir atık haline geldiğini anlattı. "Biz TÜBİTAK, İTÜ ve Sabancı Üniversitesi ortak çalışmasıyla kauçuk esaslı emici bir sorbent üretip uluslararası patentini aldık. Daha sonra 1 gramı 25 gram petrolü 1 dakika içinde emen yeni sorbenti geliştirdik. Hızlı emişi ve tekrar kullanım özelliği bulunan sorbent ile denizlere dökülen petrolü tamamen geri kazanabiliyoruz" şeklinde konuştu.
İSTANBUL BOĞAZI'NDA KULLANILACAK
Prof. Dr. Oğuz Okay, ağırlığının 25 katı kadar petrol emen sorbentin İstanbul Boğazı'nda kullanılabileceğini söyledi. Büyük sorbentlerin bir geminin arkasına takılarak riskli bölgelerdeki petrol ve türevlerini toplayabileceğini belirten Okay, şunları söyledi: "Sorbent petrole doyduktan sonra denizden çekilecek ve bir makine yardımıyla sıkılacak. Böylece kaybedilen petrol ve türevleri geri kazanılacak. Sorbent tekrar tekrar kullanılabildiği için çalışmalar hızlı bir şekilde tamamlanacak" dedi. Geliştirdikleri sorbentinseri üretimi için destek beklediklerini belirten Okay, denizlerin kirlilik oranlarını araştıran bazı birimler dışında sorbentlere yeterince ilgi gösterilmediğini sözlerine ekledi.
YILDA 150 MİLYON TON PETROL TAŞINIYOR
Türk boğazlarından yılda yaklaşık 150 milyon ton petrol geçerken, dünya denizlerinde her yıl yaklaşık 2 milyar ton petrol taşınıyor. Kaçınılmaz olarak deniz kazaları da meydana geliyor. Meksika Körfezinde 2010 yılında meydana gelen patlama ve yangının ardından batan petrol platformundan çevreye yayılan petrolün çevreye verdiği zararlar hala sürüyor. Geliştirilen bu ürün sayesinde çevre kirliliği sorununa kısa sürede son verilebileceği belirtiliyor.