Enerji Günlüğü- Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu(TENMAK), iklim değişikliğinin tarım sektörüne etkilerini azaltmaya yönelik araştırmalar yürütüyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bünyesindeki kurum, gıda arz güvenliğine teknolojik çözümler üretiyor.
TENMAK bünyesindeki Nükleer Enerji Araştırma Enstitüsü Tarım ve Gıda Araştırmaları Grubu, laboratuvarlarda Türkiye'nin tarım ve gıda alanında arz güvenliğini güçlendirecek çalışmalar sürdürüyor.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE DAYANIKLI BİTKİLER
TENMAK laboratuvarlarında küresel iklim değişikliğinin tarımsal sorunları göz önünde tutularak yüksek sıcaklık toleranslı, kuraklığa adapte olabilen ve ilkbahar geç don olaylarının zararından kaçınabilecek yeni çeşitlerin geliştirilmesi üzerinde çalışılıyor.
Bu kapsamda buğday, darı, nohut, domates, marul, yeşil fasulye, elma, portakal, Trabzon hurması, mandalina, çay, Antep fıstığı, kayısı, kalanşo ve gül gibi farklı türlerdeki sebze, meyve ve çiçekler üzerinde mutasyon ıslahı ve ilgili biyoteknolojik yöntemler kullanılıyor.
AFET DÖNEMLERİ İÇİN EKMEK REÇETESİ
Mutasyon ıslahı çalışmalarının yanı sıra gıda güvenliğine yönelik çalışmalarını sürdüren TENMAK NÜKEN, Gıda Işınlama Laboratuvarlarında farklı gıda gruplarında raf ömrünü uzatmak amacıyla gıda ışınlama çalışmaları yapıyor.
Afet dönemlerine yönelik olarak uzun raf ömrüne sahip ekmek reçetesinin geliştirilmesi ve herhangi bir koruyucu katkı maddesi içermeyen ekmeklerin muhafaza edilebilmesine yönelik çalışmalar yürütülüyor.
SU KISTINA KARŞI ETKİN SULAMA
İklim değişikliği ile söz konusu olan su kısıtının tarımsal üretimde kayıplara neden olmaması için çalışma yapan TENMAK NÜKEN, daha az su kullanımı ile etkin sulama yapılarak bitki gelişiminin sağlanabilmesine yönelik projeler üzerinde çalışıyor.
Kapalı alanlara ve sera üretimine yönelik yerli dikey tarım teknolojisinin geliştirilmesi ve yapay zeka uygulamalarının bu sistemlere adapte edilerek karbon ayak izinin azaltılması için çalışma yürütülüyor. Bu kapsamda yetiştirme sistemlerinin tasarımı ve bu sistemlere yönelik mutasyon ıslahı ile yeni çeşitlerin geliştirilmesi için çalışılıyor.
BESİN İÇERİĞİ YÜKSEK ÇEŞİT HEDEFİ
TENMAK NÜKEN Tarım ve Gıda Araştırmaları Grubu çalışmaları hakkında bilgi veren Nükleer Bilimler ve Malzeme Araştırmaları Koordinatörü Doktor Kadriye Yaprak Kantoğlu, gıda ışınlama, bitki besleme ve bitki koruma alanında araştırmalar yürüttüklerini belirtti.
Kantoğlu, bugüne kadar mutasyon ıslahıyla çok farklı türlerde çeşitler geliştirdiklerini söyledi. "Temel hedefimiz, değişen iklim koşullarına adaptasyonu yüksek, verim ve kalitesi, özellikle besin içeriği yüksek olan yeni çeşitlerinin mutasyon ıslahı ile geliştirilmesi" dedi.
Kantoğlu, söz konusu çeşitlerin yetiştiriciliğine yönelik farklı üretim sistemlerinin geliştirilmesi amacıyla da çalışma yürüttüklerini ifade etti.
IŞINLANMIŞ GIDA TEKNOLOJİSİ
Kantoğlu, ışınlanmış gıda teknolojisinin dünyada yaygın olarak kullanılan tekniklerden biri olduğunu vurguladı. "Işınlanmış gıda teknolojisi, bugün raflardaki gıdaların ömrünün uzatılması, özellikle gıdalarda söz konusu olan mikrobiyal yükün azaltılması, filizlenmenin engellenmesi gibi amaçlarla çok yoğun olarak dünyada uygulanan tekniklerden bir tanesi" dedi.
Kantoğlu, ışınlanmış gıda teknolojisinin insan sağlığına herhangi bir zararı olmadığını, aksine insan sağlığına katkısı olan uygulamalardan biri olduğunu ifade etti.