Enerji Günlüğü- Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği’nde değişiklik öngören taslak kamuoyunun görüşüne açılıyor. Düzenleme, özellikle lisanssız elektrik üretim (LÜY) tesislerinin şebeke bağlantı süreçlerinde oyunun kurallarını yeniden belirliyor. Yeni kriterler, yatırımcıların karşılaşacağı mesafe ve maliyet yükümlülüklerini netleştirirken, dağıtım başvurularını da dijital bir platforma taşıyor.
Yönetmelik taslağında yapılan en önemli değişiklikler, Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliğinin 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamındaki üretim tesislerinin dağıtım şebekesine bağlantı taleplerini ilgilendiriyor. Buna göre lisanssız tesisler için kuş uçuşu mesafe şartı geliyor. Tesisin kurulu gücüne göre kademeli bir mesafe sınırı öngörülüyor: 5 megavat ve altı tesisler için 4 kilometre, 5 megavat ile 15 megavat arasındaki kısım için her 1 megavat başına ilave 0,4 kilometre ve 15 megavatı aşan kısım için her 1 megavat başına ilave 0,15 kilometre. Ortak dağıtım tesisi ile bağlantı sağlanacaksa, mesafe sınırı toplam güç üzerinden belirlenirken, her bir tesis için 18 kilometreyi geçemiyor.
YENİ TESİS KATILIM BEDELİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Taslak, bağlantı için gerekli iletim ve dağıtım varlıklarının tesis edilmesine ilişkin maliyet paylaşımını da düzenliyor. Taşınmaz temini, kazı bedeli ve orman izinleri gibi zorunlu bedellerin yine başvuru sahibi gerçek veya tüzel kişiler tarafından karşılanması koşulu korunuyor. Bu varlıklar, enerjilendirme tarihinden itibaren iz bedel ile ilgili şebeke işletmecisine devrediliyor. Ancak burada kritik bir maliyet kalemi belirleniyor: Tesis edilen bu varlıklar üzerinden beş yıl boyunca başka kullanıcıların faydalandırılması durumunda, yeni kullanıcıların, varlıkları tesis eden kullanıcılara tesis katılım bedeli ödemesi gerekiyor.
Bu katılım bedelinin hesaplanma esasları da netleştiriliyor. Dağıtım şebekesi bağlantılarında bu bedel, tesis edilen enerji nakil hattı ve trafo merkezi/hücre gibi varlıkların değeri üzerinden, güncel yıl TEDAŞ birim fiyatları yüzde 25 oranında azaltılarak ve TÜFE güncellemesi uygulanarak hesaplanıyor. İletim sistemi bağlantılarında ise hesaplama TEİAŞ tarafından ilgili metodoloji çerçevesinde gerçekleştiriliyor.
BAĞLANTI BAŞVURULARI DİJİTALE TAŞINIYOR
Tüketim tesisleri için bağlantı başvuruları sürecine Başvuru Sistemi adı verilen çevrimiçi bir platform zorunluluğu getiriliyor. Dağıtım şirketlerinin internet sitesi üzerinden çalışan bu sistem, başvuruların alınması, bağlantı görüşünün oluşturulması ve anlaşma imzalanması gibi tüm süreçleri yürütüyor. Başvuru Sistemi, ulusal bayram ve genel tatiller hariç olmak üzere 7 gün 24 saat esasına göre çalışacak. Başvuru Sistemi üzerinden, kira sözleşmeleri hariç olmak üzere kullanım yeri üzerinde tasarruf sahibi bulunan gerçek ve tüzel kişilerin müracaat etmesi gerekiyor.
Meskun mahal dışında bulunan kullanım yerlerine yönelik bağlantı taleplerinin karşılanma süresi de kesinleşiyor. Bu talepler, kullanıcı ile bağlantı anlaşmasının imza tarihinden itibaren en geç üç yıl içinde karşılanıyor. Bağlantı görüşünün ise başvuru tarihinden itibaren yedi iş günü içerisinde Başvuru Sistemi üzerinden bildirilmesi gerekiyor.