Enerji Günlüğü- Resmi Gazete'de yayımlanan Maden Yönetmeliği değişiklikleriyle madencilik sektörüne önemli mali yükler getiriliyor. Devlet hakkı işletme ruhsat bedelinin yüzde 50 fazlası olarak alınacak, yatırım teminatı ise yüzde 70'e yükseldi.
30 Ekim 2025 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelik değişiklikleri, maden ruhsat sahiplerine çifte maliyet yükü getiriyor. En dikkat çeken düzenleme, işletme iznine sahip ruhsatlardan her yıl alınan asgari Devlet hakkında yapıldı. Buna göre Devlet hakkı, işletme ruhsat bedelinin yüzde 50 fazlası kadar alınacak. Daha önce işletme ruhsat bedeli kadar alınan Devlet hakkı, yeni düzenlemeyle bir buçuk katına çıkmış oldu.
DEVLETİN PAYI ARTIYOR
Değişiklik, tüm Devlet hakkı hesaplamalarına yansıtıldı. Üretim değerinin Devlet hakkından az olması durumunda bile işletme ruhsat bedelinin yüzde 50 fazlası ödenecek. Birleştirilen ruhsatlarda da yıllık işletme ruhsat bedellerinin yüzde 50 fazlasının toplamı esas alınacak. Düzenleme, kamu kurum ve kuruluşları ile iştiraklerine ait ruhsatlar dahil tüm işletme ruhsatlarını kapsıyor.
TEMİNAT ORANI YÜZDE 70'E ÇIKTI
Yönetmelik değişikliğiyle ruhsat bedelinin dağılımında da önemli değişiklik yapıldı. Daha önce yüzde 50'si hazineye, yüzde 30'u mülk sahibine, yüzde 20'si çevre ile uyum planı teminatı olarak ayrılan bedel yapısı değişti. Yeni düzenlemede teminat oranı yüzde 70'e yükseltilirken, çevre ile uyum planı ifadesi kaldırılarak rehabilitasyon bedeli kavramı getirildi. Bu bedel, maden sahalarının işletme sonrası rehabilitasyonu için ayrılacak.
İŞLETME RUHSATI İÇİN YENİ ŞARTLAR
Yönetmelik, işletme ruhsatı süre uzatımlarına da yeni koşullar getirdi. Kamu kurum ve kuruluşlarının dışındaki ruhsat sahipleri, süre uzatımı alabilmek için işletme projesinde beyan edilen toplam üretimin en az yüzde 15'ini gerçekleştirmek zorunda. Bu şartı sağlayamayanların ruhsat süreleri uzatılmayacak. Ayrıca işletme izni alındıktan sonra altı ay içinde ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi alma zorunluluğu getirildi.
YAPTIRIMLAR AĞIRLAŞTI
Arama ruhsatlarında da ciddi değişiklikler yapıldı. Yatırım programının iki yıl üst üste yüzde 50'nin altında gerçekleştirilmesi durumunda teminat gelir kaydedilip ruhsat iptal edilecek. Asgari faaliyetlerin yapılmaması veya faaliyet raporlarının süresinde verilmemesi halinde de aynı yaptırım uygulanacak. Sondaj yapan ruhsat sahipleri, kuyu lokasyonlarını muhafaza etmek, karotları saklamak ve bilgileri aylık olarak e-Maden sistemine girmek zorunda.
Yönetmelik ayrıca, bazı maden gruplarının ilk müracaat yerine ihale ile verileceğini düzenledi. I. Grup, II. Grup (a) ve (c) bendi, III. Grup ve V. Grup maden sahaları ihale ile ruhsatlandırılacak. Genel Müdürlük gerekli gördüğü hallerde diğer grup madenleri de ihale yoluyla verebilecek. Değişiklikler 30 Ekim 2025 tarihinde yürürlüğe girdi ancak 24 Temmuz 2025 öncesi müracaatlar için geçiş hükümleri uygulanacak.