Enerji Günlüğü - Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Begüm Özkaynak, enerji politikalarını uluslararası güç ilişkilerini etkilediğini ve enerjinin siyasi güç dengesini değiştirdiğini söyledi.
Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi’nin (İPM) iki ayda bir düzenlediği İklim Kafe Konuşmaları’nın Şubat ayı buluşmasına konuşmacı olarak katılan, Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Begüm Özkaynak, Enerji sistemlerinin siyasi güç üretme kapasitesinin önemine değinerek, “Uluslararası güç ilişkileri – jeo-politika, sosyo-politik düzlem - sosyo-teknik düşler/özlemler, siyaset ve teknolojinin ortaklığı – tekno-politika, ekonomik – politik eşitsizliklerin yeniden üretilmesi ile farklı koalisyonların oluşumu ve kolektif bilinç üretimi konusunda enerji politikalarının etkisi yadsınamaz” dedi.
Buluşmada, Türkiye bağlamında şu konulara değinildi:
1973 petrol krizi sonrası yaşanan enerji kıtlığının algılara etkisi
1980 sonrası - Özal hükümetinin serbest piyasaya geçiş çabalarında enerji politikalarının merkeziyeti– baraj, termik santral, nükleer santral yatırımlarına ilişkin sorunlar ve tartışmalar
1990’larda enerji darboğazı söylemi; kalkınma, büyüme, milli güvenlik kaygılarının hız kazanması
GAP mega-projesine jeopolitik ilişkiler ve kalkınma bağlamında atfedilen rol; GAP’ın güneydoğuyu şekillendirme çabaları
2001 sonrası –neo-liberalizmin derinleşmesi
1970’lerden süregelen nükleer santral tartışmaları;
1990’larda GAP
2010 sonrası -yenilebilir (?) enerji politikaları – HES’ler, rüzgar santralleri, jeotermal
2020’ler - enerji kullanımı ve karbon emisyonlarına dair teknoloji ve mühendislik dar kapsamına indirgenen politikalar
Akıllı sayaçlar, kişisel karbon hesapları ve bunların akran baskısı, karşılaştırma, iletişim için kullanımı
Neoliberal enerji projelerin yaygınlaşması ve özelleştirmeler ile:
Enerji üretim kararların sosyo-ekolojik kaygılardan tümüyle ayrılması
Elektrik üretimi ve tüketiminde coğrafi eşitsizlikler
Arazi kullanım anlaşmazlıkları
Hukukun üstünlüğünün erozyonu
Yerel direnişlerin şiddetli baskılanması; insan hakları ihlalleri; yasada yararın gözden geçirilmesine getirilen kısıtlar
