Enerji Günlüğü - Germanwatch, NewClimate Institute ve Uluslararası İklim Eylem Ağı (CAN International) hazırladığı İklim Değişikliği Performans Endeksi'nin (Climate Change Performance Index - CCPI 2026) 21. sayısı bugün yayınlandı. Önceki yıllarda olduğu gibi, endeksin ilk üç sırası boş kaldı. Ülkelerin, Paris İklim Anlaşması'nın insanlık için kritik eşik olarak kabul ettiği 1,5 derece sıcaklık sınırını aşmamak için iklim eylemlerini hızlandırması gerekiyor.
DANİMARKA’YA YENİLENEBİLİRDE YÜKSEK PUAN
Danimarka, 4. sıradaki yeriyle, listede en üst sıradaki ülke olmaya devam ediyor. İklim politikasında birinci sırada yer alan Danimarka, yenilenebilir enerji alanında çok yüksek puan alan üç ülkeden biri ve açık deniz (offshore) enerji yatırımlarında lider konumda.
BİRLEŞİK KRALLIK BEŞİNCİ SIRADA
Danimarka'yı, geçen yıla göre bir sıra yükselerek 5. sıraya yerleşen Birleşik Krallık izliyor. Kömür kullanımını geçen yıl tamamen sonlandıran Birleşik Krallık’ta, ülkenin yıllardır sürdürdüğü iklim politikası çabalarının meyvesini verdiği görülüyor. Ancak, özellikle yenilenebilir enerjideki “düşük” performansı göz önünde bulundurulduğunda hala bazı eksikliklerin olduğu ortada.
BİRLEŞİK KRALLIĞI FAS İZLİYOR
6. sırada yer alan Fas, yenilenebilir enerji hariç tüm kategorilerde “iyi” performans gösteriyor. Ülkede kişi başına düşen emisyonlar hala çok düşük. Bununla birlikte toplu taşımaya yaptığı büyük yatırımların yanı sıra 2035 için açıkladığı yeni iklim hedefi kayda değer.
SÜRPRİZ OYUNCU: PAKİSTAN
CCPI çalışmasının yazarlarından Niklas Höhne (NewClimate Institute) şunları söyledi: "Henüz genel olarak iklim değişikliği ile mücadele konusunda çok iyi performans gösteren bir ülke olduğunu söyleyemesek de bazı kategorilerde iddialı performans gösteren öncüler var. Örneğin Pakistan, kişi başına düşen çok düşük rakamları sayesinde emisyon ve enerji tüketimi açısından sürpriz bir oyuncu. Önceki yıllarda olduğu gibi, Norveç, Danimarka ve İsveç yenilenebilir enerji alanında standartları belirliyor."
EN KÖTÜ PERFORMANS GÖSTEREN ÜLKELER
Buna karşılık, sıralamada kötü performans gösteren ülkeler de var. Endekste son üç sırada yer alan ülkeler Suudi Arabistan (67.sırada), İran (66.sırada) ve ABD (65.sırada).
CCPI çalışmasının yazarlarından Thea Uhlich (Germanwatch) yaptığı açıklamada, "ABD özellikle dikkat çekici bir düşüş yaşadı ve genel sıralamada Rusya'nın hemen arkasında, sondan üçüncü sıraya geriledi. En büyük petrol ve gaz üreticisi bu ülkeler neredeyse birbirleriyle rekabet halindeler ve fosil yakıtları bir iş modeli olarak sürdürmeye niyetliler. Bu da geleceğin ekonomisine dair fırsatları kaçırdıkları anlamına geliyor“ diye konuştu.
En büyük emisyon kaynağı olan Çin (54. sırada), bir basamak yükselirken, bir diğer büyük emisyon kaynağı ülke Hindistan (23. sırada), bu yılki sıralamada en fazla gerileyen ülkelerden biri olarak “orta” düzeyde performans kategorisine girdi.
AB 3 SIRA BİRDEN GERİLEDİ
Avrupa Birliği ise bu yılki İklim Değişikliği Performans Endeksi’nde 3 sıra birden geriledi. Bunu açık bir uyarı olarak değerlendiren Avrupa İklim Eylem Ağı İklim Politikaları Bölüm Müdürü Sven Hareling, “AB’nin kararının geç onaylanması nedeniyle, CCPI analizi 2040 için belirlenen yüzde 90 net emisyon azaltım hedefine ilişkin anlaşmaları hesaba katmıyor; ancak bu hedefteki önemli açıklar sebebiyle, bunun gelecekteki sıralamalarda ne anlama geleceği bugün için belirsizliğini koruyor” açıklamasını yaptı.
TÜRKİYE YERİNDE SAYIYOR
Türkiye’nin performansını değerlendiren Avrupa İklim Eylem Ağı Türkiye İklim ve Enerji Politikaları Koordinatörü Özlem Katısöz, “Türkiye, CCPI’da yerinde sayan bir ülke. On yıldır endeksteki yeri “düşük” veya “çok düşük” performans gösteren ülke grupları içinde. Bu sene 52. sıradaki Türkiye, sera gazı salımları ve enerji kullanımı kategorilerinde “düşük”, iklim politikası kategorisinde “çok düşük”, yüksek potansiyeline rağmen yenilenebilir enerji kategorisinde bile “orta” düzeyde performans gösteriyor. Bu sıralama şaşırtıcı değil çünkü 2035’e kadar emisyonlarını artırmayı öngördüğü bir iklim hedefi sundu ve kömürlü termik santrallere devlet teşviki sağlamayı planlıyor” dedi.