Enerji Günlüğü - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, tüm Türkiye'de gerçekleşen elektrik kesintisinin üç-dört olumsuzluğun aynı ana denk gelmesi nedeniyle olduğunu açıkladı.

Türkiye'nin tamamına yakınını etkileyen elektrik kesintileri ile ilgili araştırmaların devam ettiğini belirten Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, bunun birçok olumsuzluğun, üç-dört olumsuzluğun tersine sinerjiyle bir araya gelmesiyle olan bir konu olduğunu söyledi.

Elektrik kesintisinin teknik nedeninin 3 tane büyük arıza olabileceğini ama üretim santrallarının yük atmanın daha ötesinde sistemin çalışması ve bunun birer saniye arayla tetiklenmesinin manipülasyon mu, teknik gerekçeler mi, küçük bir ihtimalin gerçekleştiği mi, siber bir saldırı mı söylemek için erken olduğunu söyledi.

Yıldız, ""İzmir Ailağa’daki santralların devreden çıkması böyle bir çöküşe neden oldu. Vakayı okuyoruz ama araştırmalarımız devam ediyor. 3 tane olumsuzluğun aynı ana denk gelmesi nedeni. 33 yıldır işi iletim olan arkadaşlarla konuştuğumuzda böyle bir olasılığın şu ana kadar olmadığını belirttiler. Depremle bir kısım çökmeler olmuştu 1999’da. Trafo merkezleriyle fiziken bir darbe olmuştu. Bu sistem Avrupa’nın ikinci büyük şebekesidir. Toplam 1.2 mliyon kilometrelik iletim ve dağıtım hattı olan atmosfere açık bir işletmedir." dedi.

Sistemin kendisi korumak için frekans seviyelerini gerilim salınımlarını gözlemlediğini ve bunu lokalize etmek için, Türkiye’nin geneline sirayet etmesin diye ENTSO-E kapsamında senkron çalışmanın da böyle davrandığını belirten Yıldız, Aliağa Bölgesi’ndeki yapının frekansla birlikte olduğunu gözlemlediklerini, bunu tetikleyen nedenin ne olduğunu, bir müdahale mi, teknik gerekçe mi, manipülasyon mu olduğunu şu an için söylemediklerini ifade etti.

SİBER SALDIRI İHTİMAL HARİCİNDE DEĞİL

Siber saldırının ihtimal haricinde olmadığını ifade eden Yıldız, "Türkiye’de bir kriptolama yaptığınızda bunun deşifresinin yanıbaşında olduğunu biliyoruz. Mühendislikte bu bilinir. TEİAŞ sisteminin siber saldırıya açık olup olmadığını bu cümlelerle açıklayabilirim. 17-25 Aralık süresinde bunları gördük. Biz sistemin koruma altına alınmasıyla ilgili ayrı bir ekibimiz çalışıyor. Bu siber saldırıdır demem için şu anda erken. Biz, bakanlığımız bütün konuları gücünü şeffaflıktan alan bir yapıyız. Saniyeden küçük bölümlerde 17 salise arayla iki iletim hatının açıldığını söylediler bana. Temkinli olacağız. Sakin olacağız." dedi.

ARIZA ATMOSFERE AÇIK İŞLETMELERDE OLABİLİR

Böylesi kesintilerin atmosfere açık işletmelerde olabileceğini belirten Yıldız, "Bunun yanlızca Türkiye’de olmuşçasına bilgi verilmesini doğru bulmuyoruz. 2003’te ABD’de 36 saatlik bir kesinti oldu. Onlarda oldu biz de de oldu demek doğru değil. Ama bunun atmosfere açık işletmelerde olabileceğini bilmek lazım. Bakın İtalya, İsviçre, Avusturya ve Slovenya’da 55 milyon insan 18 saat elektriksiz kaldı. 2011 yılında Arizona’da oluşan elektrik kesintisi NGS’yi devre dışı bıraktı." dedi.

ÜRETİM FAZLAMIZ VAR

Üretim santrallarının devre dışı kalmasının üretim azlığıyla ilgisi olmadığına dikkat çeken Yıldız, "Üretim santrallarının devre dışı kalması, tüketim yüklerinin atılmasından daha hızlı gerçekleşti. Üretim azlığıyla alakalı değil. Üretim fazlamız var. Bir kilogramı üzerinden aldığımız an var onu da röleler ayarlayacak. Sebepleri netleşti. Tetikleyen yapı netleşti. Adana ve Gaziantep bölgesindeki talepte sistem izole olunca Gaziantep böglesindeki üretim tesisleri çok daha fazla. Gaziantep ve Adana izole olduktan sonra üretim tesislerinin bir kısmı buradan çıktı." ifadesini kullandı.

SİSTEMİN TAMAMI DEVREDE

Bakan Yıldız, sistemin yüzde 100’ünün devreye alındığını hatırlatarak, "Ben bu açıdan sanayicilerimizin ve bütün kesimlerimizin bundan teshir altında kaldığını biliyorum. Bütün kurumlarımız adına sistem adına da bunun bir kez daha tekrarlanmayacağını söylemem lazım." dedi.

ELEKTRİK KESİNTİSİ ONBİNLERCE SANAYİCİYİ DE VURDU

TEİAŞ’ta 33 yıldır çalışan 5 ayrı kişiyle görüştüğünü ve bu kişilerin kendisine ilk kez böyle bir şeyle karşılaştıklarını söylediklerini ifade eden Yıldız, bir STK'nın zararın toplam 350 milyon TL olduğunu söylediğini ve bununla ilgili çalışmalar yapacaklarını söyledi.