Enerji Günlüğü - Hükümetin uygun görülen projelere, vergi, teşvikler, arazi ve bina tahsisi, denetim ve onay süreçleri ile üretim maliyetlerini yüklenme benzeri destekler sunmasına olanak sağlayan 75. madde onaylandı.
Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezinden yapılan açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketinin Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunu onayladı.
Kanuna göre Başbakanlığa bağlı, ana faaliyet konusu fonların kurulması ve yönetimi olan, sermaye piyasalarında araç çeşitliliği ve derinliğine katkı sağlamak, yurt içinde kamuya ait varlıkları ekonomiye kazandırmak, dış kaynak temin etmek, stratejik, büyük ölçekli yatırımlara iştirak etmek için Türkiye Varlık Fonu ve bu fona bağlı alt fonları kurmak ve yönetmek üzere Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi kurulacak.
ÇEVRE AKTİVİSTLERİNDEN 75. MADDEYE TEPKİ
Türkiye Varlık Fonu yasasının 75. maddesini değerlendiren iklim ve enerji uzmanı, aktivist Önder Algedik, Madde 75 hiçbir darbenin hayal edemeyeceği bir şekilde şirketlere imtiyazlar sağladığını belirterek yasayı eleştiriyor. Algedik, yasanın gelecek on yıllarımızı verimsiz, kirli teknolojilere feda edecek olan termik santral projeleri, nükleer projeleri gibi projelerin önünü açacağına da dikkat çekiyor.
Önder Algedik şu noktalara dikkat çekiyor:
Bakanlar Kurulu, Ekonomi Bakanlığı’nın önerdiği projelere, vergi, teşvikler, arazi ve bina tahsisi, denetim ve onay süreçleri ile üretim maliyetlerini yüklenme alanlarında destekleri verebilecek.
Öncelikle, devlet, ilgili yatırımlar hayata geçebilsin diye önemli vergi gelirlerinden vazgeçebilecek. Yine şirketlerin emlak ya da hisse senedi satışlarında ödedikleri stopaj ödemelerine ve gümrük vergisine muafiyet verilebilecek.
Bakanlar Kurulu, yasa maddesine göre, ilgili projelere, kurumlar vergisini yüzde 100 oranında uygulayabilecek. Bu kurumlar vergisi muafiyetinin ne kadar uygulanacağı ise iki alternatif biçimde belirlenebilecek. Birinci alternatife göre, yapılan yatırımın iki katına ulaşılana kadar kurumlar vergisi muafiyeti uygulanabilecek. Ya da 10 yıl boyunca kurumlar vergisi muafiyeti verilebilecek.
Eğer yatırım, hazineye ait bir arazi veya mülkte yapılacak olursa, 49 Yıl Bedelsiz Kiralama kararı alınabilecek. Hatta yatırım biter ve ayrıca sadece 5 yıl boyunca, çalışan hedefini tutturursa, şirket bedelsiz olarak kamu arazisine ve mülküne sahip olabilecek.
Şirketlere , enerji tüketiminde, 10 yıl boyunca yüzde 50 indirimle elektrik desteği verilebilecek. Şirketler, bunu indirimi işletme dönenimde karşılayabilecek.
Şirketler eğer yatırım için kredi çekerlerse, 10 yıl boyunca bu yatırım kredisinin faizlerini devlet karşılanabilecek. Kredi için hibe verilebilecek, kar payına destek verilebilecek. Yani, yatırımın ortaya çıkacak tüm kredi risklerini, devlet üstlenecek.
Madde 75 kapsamında, Projelerde belirlenen nitelikli çalışanın her biri için aylık asgari ücretin 20 katına kadar ücret desteği de verilebilecek. Şirketler devletin parası ile onlarca yaklaşık 33000 TL’ye maaşlı eleman çalıştırabilecek.Tüm çalışanların ise 10 yıl boyunca işveren sigorta prim payını da Bakanlar Kurulu ödeme kararını alabilecek.
Yasa kapsamındaki diğer ilginç madde ise alınabilecek kararlar ile süresi belirsiz bir biçimde ürünlere yine ürün birim fiyatı Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek şekilde alım garantisi uygulanabilecek.
Yasa kapsamında, eğer karar verilirse, yatırımın %49’unu da devlet ortak olarak üstelenebilir. Devlet yatırımın yarısını 10 yıl içinde elden çıkarmak zorunda. Yani, yatırımın kuruluş aşamasındaki maliyetlerine de ortak olacak olan devlet, yatırımı 10 yıl içinde, belki de kar etmeye başlamadan, yeterince değerlenmeden satmak zorunda.
Bakanlar Kurulu bu desteklerin tamamını bir projeye verebilecek veya bir projenin geçmesi gereken tüm izinleri ve denetim süreçlerini iptal edebilecek. Özetle, Bakanlar Kurulu isterse, araziyi bedava verecek, yatırımına para koyacak, yıllarca vergi almayacak, çalışan maaşını ödeyecek. Üstüne üstük, yatırımın müşterisi de olacak.
