Enerji Günlüğü - ABD Başkanı Donald Trump'ın Ukrayna'nın Rus işgalini püskürtmesine yardımcı olmak için Washington'a yaptığı milyarlarca dolarlık askerî ve ekonomik desteğin karşılığını vermesi çağrısıyla haftalardır sürdürdüğü baskı sonuç verdi. 30 Nisan 2025 tarihinde Washington’da düzenlenen resmi bir törenle, ABD–Ukrayna Stratejik Mineraller ve Yeniden Yapılanma Anlaşması imzalandı. Çin’in küresel kritik mineral tekelini kırmayı amaçlayan Anlaşmayı ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ve Ukrayna Birinci Başbakan Yardımcısı Yulia Svyrydenko imzaladı.

KONTROL UKRAYNA’DA VURGUSU

Anlaşma, Ukrayna’nın egemenliğini ve AB üyelik hedeflerini destekleyecek şekilde yapılandırıldı. Tüm kaynakların Ukrayna'nın kontrolü ve mülkiyeti altında kalacağını vurgulayan anlaşmada Kiev yönetimi ayrıca neyin nerede çıkarılacağını belirleme hakkını da saklı tutacak.

Anlaşma, Ukrayna’nın nadir toprak elementleri, lityum, titanyum, uranyum ve grafit gibi kritik minerallerine ABD’ye öncelikli erişim hakkı tanıyor. 

MADENCİLİK GELİRLERİNİN YARISI YENİDEN YAPILANMA FONU’NA

Anlaşma aynı zamanda Ukrayna’nın savaş sonrası yeniden yapılanmasına yönelik iki ülkenin eşit oy hakkına sahip olacakları bir “Yeniden Yapılanma Yatırım Fonu” oluşturulmasını öngörüyor. Fon, Ukrayna’nın yeni ruhsatlarla elde edeceği madencilik gelirlerinin %50’siyle finanse edilecek. ABD’nin gelecekte sağlayacağı askeri yardımlar, fon katkısı olarak sayılacak. Bu, Ukrayna’nın mevcut ABD yardımlarına karşılık borçlanmaması anlamına geliyor.