Enerji Günlüğü - Yılbaşında yapılan elektrik tarifesi değişikliğinde en yüksek zam, demir çelikçilerin ucuz diye tercih ettiği gece tarifesine yapıldı. Tüketime endeksli sayaç okuma bedelinin de milyonlarca lirayı bulması sektördeki oyuncuları zor durumda bıraktı. Sektörde işten çıkarmalar arttı.
Çelik İhracatçıları Birliği Başkanı Namık Ekinci, Türkiye’nin 2015 yılı ham çelik üretiminin 2014'e oranla yüzde 8’lik bir düşüşle yaklaşık 31,5 milyon ton olmasının beklendiğini belirten Ekinci, ihracatın ise 2015 yılında önceki yıla göre, değer bazında yüzde 25,1 düşüşle 9,9 milyar dolar, miktar bazında ise yüzde 7,8 azalışla 16,2 milyon ton olduğunu vurguladı.
DÜŞÜŞÜN PEK ÇOK NEDENİ VAR
Bu düşüşe yol açan pek çok neden olduğunu kaydeden Ekinci, "Bu sorunları iç ve dış olarak ikiye ayırabiliriz. İçeride yaşadığımız sorunların bir kısmı maliyetlerimizi etkileyen TRT payı, çevre katkı payı vb. yasal düzenlemelerden kaynaklanırken bir kısmı da sektörümüzün yapısal durumundan kaynaklanıyor. Söz konusu yapısal sorunu gidermek için cevhere dayalı entegre üretimin artırılması ve hurdaya dayalı üretimin azaltılması için Sanayi Bakanlığımızın koordinasyonunda sektör temsilcileri olarak çalışmaktayız. Ancak bu husustaki çalışmalarımız takdir edersiniz ki orta ve uzun vadede sonuç verebilecektir" dedi.
MAKİNALAR GÜNDÜZ STOP EDİYOR
Bu dönemde maliyetleri düşüren ve uluslararası piyasalarda rekabetçiliği artıran düzenlemeler beklerken tam tersine maliyetleri daha da artıran gelişmeler yaşandığına işaret eden Namık Ekinci şöyle dedi:
"Bunların en başında gelenlerden birisi yakın zamanda elektrik fiyatlarına yapılan zamdır. Sektörümüzün büyük bir bölümü elektrik ark ocaklı tesislerde üretim yapıyor ve çok yoğun elektrik enerjisi tüketiyor. Bu da elektriği maliyetlerimiz arasındaki en önemli kalemlerden biri haline getiriyor. Bir süredir üretim maliyetini optimum hale getirmeye çalışan sektörümüz, üretimini elektrik maliyetinin en düşük olduğu gece tarifesi saatlerinde yapmaya yönelmişti. Sene başı itibariyle yapılan düzenlemeyle ise elektrik enerji maliyetlerimiz daha da arttı."
ÇELİKÇİNİN ELEKTRİĞİNE DAHA YÜKSEK ZAM
Yeni elektrik tarifesi düzenlemesiyle birlikte sayaç okuma kaleminin faturada ayrı bir kalem olarak gösterilmek yerine elektrik birim fiyatına giydirildiğine dikat çeken Namık Ekinci "Giydirme oranları da bütün tarifelere eşit yapılmamıştır. Diğer bir deyişle birim fiyatın en düşük olduğu gece tarifesine yüzde 16,49, birim fiyatın en yüksek olduğu puant tarifesine ise yüzde 8,73 zam yapıldı. Söz konusu zamlar tüketimin yoğun olduğu puant tarifesi saatlerini cazip hale getirirken, tüketimin az olduğu gece tarifesinin cazibesini ortadan kaldırıyor. Bu durum üretimi ve ihracatı azaltan bir unsur olarak karşımıza çıkıyor" diye konuştu.
MİLYONLARCA LİRALIK SAYAÇ OKUMA BEDELİ
Ayrıca giydirilmiş olarak kwh üzerinden alınan sayaç okuma bedelleri de büyük miktarda enerji tüketen üreticilerimiz için ciddi bir maliyettir. Bir örnek ile açıklayacak olursam; 1- 4 milyon ton arası ham çelik üretimi yapan elektrik ark ocaklı tesislerin bir seferlik sayaç okumanın bedeli 360.000 - 1.440 milyon TL, 12 defa sayaç okumanın yıllık bedeli ise yaklaşık 4.5 - 18 milyon TL arasındadır. Konutlara baktığımız zaman bu bedelin ortalama bir hane için okuma başına 0.60 TL gibi makul seviyelerde olduğu görülmektedir.
İŞTEN ÇIKARMALAR BAŞLADI
İlk bakışta küçükmüş gibi gözüken fakat toplam maliyetler içinde önemli yer tutan kalemlerdeki artış sonucunda çelik sektörünün rekabetçiliğinin azaldığını kaydeden Namık Ekinci, "Bunun sonucu olarak da birçok pazarda ihracat kayıpları yaşıyoruz. İhracat kayıplarımız ise doğal olarak üretimimizi düşürüyor. Bu nedenle bu yıl üretimde yüzde 8’lik bir düşüş yaşadık. Bir süredir bu maliyet yüküne katlanan sektörümüzün ihracat ve üretimdeki düşüş ile dayanacak gücü kalmadı. Bu sebeple kamuoyuna yansımalarda da gördüğünüz gibi sektörümüzde işçi çıkarmaları başladı. Maliyet yükünü bir süredir üretim kısıntılarıyla telafi etmeye çalışan sektörümüzün artık bu yüke dayanamadığının en büyük göstergesi de işte bu işten çıkarmaların başlamasıdır" dedi.
ELEKTRİK SANTRALLERİ DE ZARAR GÖRÜYOR
Namık Ekinci, tarife değişikliğinin yol açtığı üretim kısıntıları Türkiye)deki elektrik tüketimini de azalttığını söyledi. Elektrik tüketiminin azalması ve dolayısıyla elektrik üretim santrallerinin kapasite kullanım oranlarının düşmesi nedeniyle elektrik üretim şirketlerinin de gelir kaybı yaşadığını belirten Ekinci "Bu süreci bir bütün olarak düşünmek lazım. Tek taraflı bakmak yerine geniş perspektiften baktığımızda bütün sektörlerimiz, devletimiz ve ülke ekonomimiz bu süreçten zarar görüyor" dedi.
Namık Ekinci, Ekonomi Bakanı başta olmak üzere ilgili tüm bakanlıklarla yaptıkları görüşmelerde sektörün elektrik maliyetlerindeki artıştan ötürü yaşadığı sorunları paylaştıklarını söyledi. Ekinci, "Hükümetimizin desteğiyle sorunlarımızın giderileceğine ve bu süreci aşarak üretim ve ihracatımızda yeniden artış dönemine gireceğimize inancımız tamdır" diye konuştu.
Mehmet KARA
