Enerji Günlüğü - EBRD (Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası), Türkiye’nin enerji tüketiminde verimli ve düşük karbon kullanan bir pazar ekonomisi olma hamlesinde, bugün itibarıyle yarım milyar Avro’ya yakın bir finansman programıyla öncü rol üstleniyor.EBRD, verimli enerji kullanımını hedefleyen veya yenilenebilir enerji projelerine yatırım yapmak isteyen Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler’e (KOBİ) iş ortağı olan bankalar yoluyla finansman sağlıyor.
KOBİ’lerin enerji ve maliyet tasarrufuna yönelik geliştirdikleri projelerin finansmanı için sağlanan kredi programının ikinci dönemi İstanbul’da düzenlenen bir basın toplantısıyla duyuruldu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, iş ortağı bankalar ve enerji verimliliği yatırımları yapmak isteyen şirket temsilcilerini buluşturan toplantıya sivil toplum kuruluşları ve diğer ilgili kurumların temsilcileri de katıldı.
EBRD, önde gelen Türk şirketlerinin enerji kullanımında tasarruf elde etmelerini destekliyor.Finansman, EBRD tarafından Türkiye’nin uzun vadeli enerji stratejisini desteklemek amacıyla oluşturulmuş özel bir finansman programı olan “Türkiye için Sürdürülebilir Enerji Finansman Programı” TurSEFF çerçevesinde sağlanıyor. İlk olarak, Temmuz 2010 tarihinde 284.2 milyon USD ile başlatılan TurSEFF programının kapsamı, KOBİ’lerin enerji verimliliği ve küçük ölçekli yenilenebilir enerji yatırımlarına yönelik artan taleplerini karşılayabilmek üzere 2013 yılında 265 milyon USD’lik bir ek meblağ ile genişletilmişti. Halen, Türkiye’nin önde gelen beş bankası – Akbank, Denizbank, İş Bankası, Vakıfbank ve Yapı Kredi Bankası – enerji tasarrufuna yönelik projelere TurSEFF kapsamında finansman sağlıyor.
EBRD Türkiye Direktörü Mike Davey, konuyla ilgili açıklamasında şunları söyledi: “Türkiye’nin son on yılda hızla büyüyen ekonomisi büyük bir enerji ihtiyacını da beraberinde getirdi. Türkiye enerji güvenliğini güçlendirmek ve fosil yakıtlara bağımlılığını azaltmak için önlemler alırken EBRD de ülkede faaliyet gösteren şirketlerin, uzun vadede rekabet gücü kazanmaları hedefiyle, kendi ölçeklerinde enerji bağımsızlığı ve bununla birlikte enerji ve maliyet tasarrufları elde etmelerine yardımcı oluyor. Özellikle, Türkiye’nin önde gelen bankalarının bu çalışmamızda bizimle birlikte olduklarını görmekten dolayı onur duyuyoruz.”
KOBİ’lerde enerji verimliliği konusu, Türkiye ekonomisinde kilit bir rol oynuyor; ülkenin enerjiye yoğun ekonomisinde bir yandan sera gazları salınımını azaltmaya diğer yanda da enerji kullanımı dağılımında yenilenebilir enerji kaynaklarının payını artırmaya yönelik eş zamanlı hedeflerine taşıyor.
Bu finansman programının, Türkiye’deki işletmelerin çevre standartlarını EBRD ve Avrupa Birliği’ndeki en iyi örnekler düzeyine taşıması ve dolayısıyla rakipleri karşısında avantaj sağlamalarını desteklemesi bekleniyor.
Programa katılma koşullarını taşıyan ve enerji verimliliği ya da yenilenebilir enerji projelerine yatırım yapmak isteyen tüm KOBİ’ler, EBRD’nin bu programdaki iş ortağı bankalarına 5 milyon Avro’ya kadar finansman imkanı için başvurabilecek. Ek olarak, EBRD’nin yatırımının, maliyeti AB ve Clean Energy Fund (Temiz Enerji Fonu) tarafından karşılanan kapsamlı bir teknik yardım programıyla desteklenmesi, gerek bankalara gerekse şirketlere enerji tasarrufu yatırımlarında uzman danışmanlık hizmeti kazandırıyor.
2010 yılından bu yana TurSEFF fonlarının yüzde 90’dan fazlası Türkiye’de yaklaşık 400 KOBİ’ye iş ortağı bankalar aracılığıyla aktarıldı. Aynı zamanda satıcı firma finansmanı kapsamında bireysel bazda 50 binden fazla hane, enerji verimliliği sağlayan ısıtma ve soğutma teknolojilerinden yararlandı.
TurSEFF’in birinci fazı, Türkiye’de yaklaşık beş yüz bin evin yıllık elektrik tüketimine eşit miktar olan ve 234 bin ton fosil yakıta; dolayısıyla da 147 milyon USD tutarında petrol ithaline tekabül eden bir enerji tasarrufu sağladı. Bu programla finanse edilen projeler ile elde edilen yıllık CO2eq salınımındaki toplam azalma, 260 bin taşıtın yıllık salınımına eşit miktar olan 686,000 ton düzeyinde gerçekleşti.
Sürdürülebilir enerji, EBRD’nin Türkiye’deki başlıca önceliklerinden biri. Bugüne kadar, EBRD Türkiye’nin sürdürülebilir enerji sektörüne ülkedeki toplam portföyünün yaklaşık yarısına eşit bir tutar olan 1.2 milyar Avro yatırım yaptı. EBRD, Türkiye’deki faaliyetlerine başladığı 2009 yılından itibaren, ülke ekonomisine 3 milyar dolardan fazla yatırımı, gerek doğrudan anlaşmalar gerekse çerçeve kredileri yoluyla gerçekleştirildi. Türkiye, sadece 2012’deki 1 milyar Avro tutarındaki yeni yatırımlarla, EBRD’nin geçen yılki ikinci en büyük faaliyet bölgesi oldu.
