Enerji Günlüğü - Uluslararası Enerji Ajansı - IEA’nın yeni orta vadeli petrol görünümü raporu, küresel petrol arzındaki artışın önümüzdeki yıllarda talep artışını çok geride bırakacağını öngörüyor. 2030 yılına kadar değişen petrol arzı, talebi, rafinajı ve ticaret dinamiklerine ilişkin en son verilerin ve tahminlerin derinlemesine analizini sunan Rapora göre, artan jeopolitik gerginlikler ve küresel ekonomik beklentilere ilişkin artan belirsizlik nedeniyle petrol piyasaları yapısal değişimler geçiriyor ve son 15 yıldır arz ve talep büyümesinin temel itici güçleri zayıflamaya başladı.
Raporda küresel petrol talebinin 2024 ile 2030 yılları arasında günde 2,5 milyon varil artarak on yılın sonunda yaklaşık 105,5 milyon varil/günlük bir seviyeye ulaşması öngörülüyor. Aynı zamanda, küresel petrol üretim kapasitesinin 2030 yılına kadar günde 5 milyon varil/günden fazla artarak 114,7 milyon varil/güne ulaşması öngörülüyor.
BELİRSİZLİKLER DEVAM EDİYOR
Ajans, büyük arz kesintilerinin olmaması durumunda, 2030'a kadar rahatça tedarik edilen bir petrol piyasası öngörüyor. Ancak özellikle artan jeopolitik riskler ve artan ticaret gerginlikleri göz önüne alındığında önemli belirsizlikler devam ediyor.
“PETROLDE DİNAMİKLER DEĞİŞİYOR”
IEA İcra Direktörü Fatih Birol, son on yılda petrol piyasası eğilimlerinde ikili hareket görüldüğünü belirterek, kaya gazı devrimi sayesinde, ABD’nin dünya çapındaki petrol arz büyümesinin %90'ını karşılarken, küresel talepteki artışın %60'ının Çin'den geldiğini kaydetti.
Ancak bu dinamiklerin değiştiğine dikkat çeken Birol, “Petrol piyasalarının önümüzdeki yıllarda iyi tedarik edileceği görülüyor - ancak son olaylar petrol arz güvenliğine yönelik önemli jeopolitik riskleri keskin bir şekilde vurguluyor. Enerji güvenliği söz konusu olduğunda, rehavete yer yok. IEA, enerji güvenliğini korumak için enerji üreticileri ve tüketicileriyle çalışmaya derinden bağlı kalmaya devam ediyor” ifadelerine yer verdi.
ELEKTRİKLİ ARAÇLAR PETROL TALEBİNİ AZALTACAK
Mevcut görünüme göre, elektrikli araçların on yılın sonuna kadar küresel petrol talebinin günde toplam 5,4 milyon varilini yerinden etmesi bekleniyor. Orta Doğu'da, özellikle Suudi Arabistan'da elektrik üretimi için petrolün doğal gaz ve yenilenebilir enerjiyle değiştirilmesinin de önümüzdeki yıllarda küresel petrol talebi büyümesini etkilemesi bekleniyor.
PETROL TALEBİNDE BASKIN KAYNAK PETROKİMYA
Petrokimya endüstrisinin 2026'dan itibaren petrol talebi büyümesinin baskın kaynağı haline gelmeye hazır olmasıyla birlikte, raporda endüstrinin 2030 yılına kadar her altı varil petrolden birini tüketme yolunda olduğu tespit edildi. Petrokimya hammaddeleri ve biyoyakıtlar hariç yanıcı fosil yakıtlardan elde edilen petrol talebi, jet yakıtı tüketimi artmaya devam ederken bile 2027 gibi erken bir tarihte zirveye ulaşabilir.
Enerji Günlüğü
