Enerji Günlüğü - Son iki yıldan bu yana petrol fiyatlarında yaşanan düşüşü durdurup fiyatların yukarı dönmesini sağlamak amacıyla arz fazlasını ortadan kaldırmak için üretim maliyeti yüksek ülkeleri zora sokmaya yönelik Suudi stratejisinin sonuç verdiği, bu yüzden Riyad Yönetimi’nin 2 Haziran’daki OPEC Zirvesi’ne eli güçlü olarak gideceği belirtiliyor.
Petrol fiyatlarındaki düşüşün başladığı 2 yıl öncesinden bugüne Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) en nüfuzlu üyesi Suudi Arabistan ile diğer üye ülkeler arasındaki strateji tartışmaları pek çok defa gündeme geldi. Ancak Suudi Arabistan gelecek hafta gerçekleştirilecek OPEC toplantısında iki yıldan bu yana ilk kez anlaşmazlıklara rağmen sürdürdüğü stratejisinin haklı bir şekilde arkasında durabilecek gibi görünüyor. Çünkü Suudiler’in rakip petrol üreticilerini sıkıştırma stratejisi işe yarıyor.
Küresel petrol piyasasında yaşanan arz fazlası sorunu, Suudilerin yüksek maliyetli üreticileri bastırmaya yönelik yaklaşımıyla neredeyse tamamen ortadan kalktı ve fiyatlarda Ocak ayından bu yana yüzde 80 yükseliş yaşandı. Petrol analistleri, 2 Haziran Salı günü Viyana’da gerçekleştirilecek toplantı öncesinde OPEC’in söz konusu stratejiyi organizasyon içerisinde fikir ayrılığı yaşanmadan sürdüreceği tahmininde bulunuyor.
DÜŞÜK FİYAT KÜRESEL ÜRETİMİ FRENLEDİ
Petrol fiyatlarında düşüş, maliyetlerin karşılanamayacak hale gelmesi sonucu ABD’den Nijerya’ya üretimde frene basılmasını sağladı. Bu da fiyatlardaki gerilemenin en önemli nedeni sayılan arz fazlası sorununa çözüm oldu. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) analistlerine göre arz ve talebin yeniden dengelenmesi arz fazlasının ortadan kalkmasını sağlıyor. Dolayısıyla Aralık ayındaki toplantıda Venezuela ve İran’ın açık eleştirilerinin hedefi olan Suudi Arabistan, gelecek toplantıda büyük muhalefet görmeyebilir.
1992’DEN BUGÜNE EN DÜŞÜK ÜRETİM
IEA’ya göre OPEC dışı ülkelerde petrol üretimi bu yıl 1992’den bu yana en düşük seviyeye ilerliyor. Öte yandan küresel arz fazlası sorununu körükleyen kaya petrolü patlamasının etkileri, ABD’de üretimin Eylül 2014’ten bu yana en düşük seviyeye inmesiyle zayıflıyor. Uzmanlar ABD’de petrol üretiminin bu yıl 2015’e göre ortalama yüzde 8.5 daha düşük seyredeceğini öngörüyor.
Petrol fiyatlarının 26 Mayıs’ta kısa bir süre için varil başına 50 doların üzerini görmesiyle psikolojik bir eşik aşılmıştı. Ancak uzmanlara göre küresel petrol üretiminin yeniden yükseliş trendine girmesi için son rallinin kalıcı olacağına dair güven duyulması gerekiyor.
Güneş DOĞAN
