Enerji Günlüğü - (Mehmet KARA) SOCAR Türkiye CEO’su Zaur Gahramanov, bugüne kadar 1.5 milyon ton hampetrol işleyen Aliağa’daki STAR Rafineri’nin önümüzdeki günlerde Irak’tan hampetrol ithalatına başlayacağını açıkladı.
SOCAR Türkiye CEO’su Zaur Gahramanov, Bakü’de gerçekleştirilen 26’ncı Hazar Petrol ve Gaz Fuarı’nda, Türkiye’den bir grup gazetecinin sorularını cevapladı. Gahramanov’un verdiği bilgilere göre Azerbaycan doğalgazını Avrupa’ya taşıyacak 40 milyar dolarlık Güney Gaz Koridoru projesinin, Azerbaycan’dan Yunanistan sınırına kadar uzanan kısımları tamamlandı. Projenin Türkiye’den sonraki kısmını oluşturan ve Yunanistan ile Arnavutluk üzerinden İtalya’ya uzanacak Trans Adriatic Pipeline (TAP) projesi de son aşamada. Geçen yıl haziran ayında devreye alınan TANAP’tan Türkiye’ye bugüne kadar 2 milyar metreküp doğalgaz geldi. Bu miktar yıl sonuna kadar yaklaşık 4 milyar metreküpe ulaşacak.
ŞAHDENİZ II GAZI SENEYE İTALYA’DA
Azerbaycan Şahdeniz II sahasında çıkarılan gazın Avrupa’ya ticari olarak gönderilmesi için TAP’ın tamamlanmasını beklediklerini kaydeden Gahramanov şöyle dedi:
“TAP’ta gelecek yıl inşaat bitecek ve boru hattı 6 ay test aşamasında çalışacak. Sonrasında ise ticari gaz akışı başlayacak. Böylece, toplam 16 milyar metreküplük kapasitenin 6 milyar metreküpü Türkiye'de kalacak, 10 milyar metreküpü de Türkiye-Yunanistan sınırından başlayarak İtalya'ya gidecek.”
TANAP, IRAK GAZINI DA TAŞIYABİLİR
Bugüne kadar, Irak ve Doğu Akdeniz gazının da TANAP üzerinden Avrupa’ya taşınması ihtimalleri üzerinde de hep durulduğunu hatırlatan SOCAR Türkiye CEO’su Zaur Gahramanov “Türkiye karar vermeden hiç kimse bu konuda harekete geçemez. Türkiye karar verirse, proje buna uygun. TANAP genişletilebiliyor. Şu anda 16 milyar metreküp kapasitesi var ama 24 veya 31 milyar metreküpe çıkarılma imkanı da var. Hatta bunlar büyük yatırımlar da gerektirmiyor. Sadece kompresör istasyonları yapılacak, o kadar” dedi.
STAR RAFİNERİ AĞIR PETROL DE İŞLEYEBİLİR
Zaur Gahramanov, İzmir Aliağa’da kurdukları ve Ekim 2019’dan itibaren devreye alınan STAR Rafineri’nin artık hiçbir problem olmadan tam kapasiteyle çalıştığını aktardı. STAR Rafineri’nin Türkiye pazarına mazot (dizel) ve jet yakıtı satmaya başladığını ifade eden Gahramanov, bu ay (Haziran 2019) itibariyle ilk petrokok satışının da gerçekleşeceğini belirtti. Gahramanov, SOCAR Türkiye olarak İstanbul Havalimanı’na yıllık 700 bin tonluk jet yakıt tedariki yapacaklarını da hatırlattı.
STAR 500 BİN TONLUK İHRACAT YAPACAK
STAR Rafineri’nin Türkiye pazarındaki ihtiyacı karşıladıktan sonra bazı petrokimya ürünlerini de ihraç edeceğini belirten Gahramanov, şu anda 250 bin tonluk petrokimya ürününün Petkim'de kullanıldığını vurguladı. Gahramanov, rafinerinin petrokimya ürünlerinde 750-790 bin ton bandında üretime kadar çıkabileceğini ve bu miktarın 500 bin tonunu da ihraç edeceğini anlattı.
BASRA ÜZERİNDEN IRAK PETROLÜ ALACAK
STAR Rafineri’de işlenen ilk petrolün Azerbaycan’dan alındığını hatırlatan Zaur Gahramanov, “Ama sonrasında rafineride Rus petrolünü işledik. Bunu da rafineri test aşamasından geçerken tek tip bir petrol kullanmak için yaptık ki, eğer bir sorun çıkarsa petrolden mi tesisten mi diye düşünmeyelim. Petrolleri karıştırsak ve sorunlar yaşasaydık, tam olarak sorunun nereden kaynaklandığını anlamayabilirdik” dedi. Rafineride, şu ana kadar 1,5 milyon ton ham petrol işlendiğini kaydeden Gahramanov, “Yıl sonuna kadar 8 milyon ton ham petrol işlemeyi planlıyoruz. Gelecek aydan (Haziran) itibaren, Irak petrolü de almaya başlıyoruz. Bunu da Basra’dan alacağız” diye konuştu.
AKARYAKIT DAĞITIM İŞİ ÜÇÜNCÜ SEÇENEK
SOCAR Türkiye CEO’su Zaur Gahramanov, Türkiye’ye yönelik yeni yatırım projelerine ilişkin şunları söyledi:
“Geçen sene yatırım stratejimizi gözden geçirdik. Türkiye’de neye yatırım yaparsın? Ekonomik olarak ilk ve en önemli yatırımlar petrokimyaya gitmeli. İkinci gaz ve gaz dağıtımı. İyi bir fırsat olursa üçüncü seçenek olarak akaryakıt dağıtımı olabilir. Akaryakıtta her bir şirket hakkında malumatımız var. Ama birinci ve ikinci önceliğimiz değil.”
SOCAR İLE BP, PTA VE P-KSİLEN ÜRETECEK
Petkim’in Türkiye’nin ihtiyacının yüzde 18-19’luk kısmını karşılayabildiğini ifade eden SOCAR Türkiye CEO’su Zaur Gahramanov, bu alanda BP ile ortak bir yatırım projeleri olduğunu söyledi. Bu konuda Aralık 2018’de anlaşma imzaladıklarını hatırlatan ve nihai yatırım kararını önümüzdeki sene birinci çeyrekte vereceklerini anlatan Gahramanov şunları söyledi:
“Tahminen 2 milyar dolarlık bir yatırım olacak. Detay mühendislik çalışmalarımızı tamamlayıp süper teşvik başvurusu yapacağız. Toplam 1.2 milyon ton saflaştırılmış teraftalik asit (PTA) ve P-Ksilen (PX) üreteceğiz. Bunlar Türkiye’nin çok ihtiyacı olan, şu anda tamamen ithal edilen yarı mamul, ara malı ürünler. Altyapı da var. 2017 yılında Türkiye’nin petrokimya kaynaklı cari açığı 11.5 milyar dolar. O tarihte bu yatırım devrede olsaydı cari açık yarıya düşmüş olacaktı.”
Mehmet KARA - Enerji Günlüğü / BAKÜ - AZERBAYCAN
