Enerji Günlüğü - Kömüre bağımlı bir ekonomisi bulunan Zonguldak, ilde bulunan Çatalağzı Termik Santrali'nin yerel kömürcüler tarafından kazanılmasıyla sürdürülebilir bir kömür üretimine kapı araladı.
Geçtiğimiz günlerde gerçekleştirilen Zonguldak Çatalağzı Termik Santrali'nin özelleştirme ihalesi Türkiye enerji sektörü açısından olduğu kadar, bölge ekonomisinin geleceği için de önemli bir kapı açtı. 300 MW kurulu gücüyle, toplam kurulu güç içinde çok yüksek bir paya sahip olmasa da, Çatalağzı Termik Santrali, konumu ve arazisi yapısıyla daha yüksek kapasitelere ulaştırılma potansiyeli de taşıdığı için, elektrik sektörü oyuncuları için çok önemli bir varlık. Bu santrali ve varlıklarını satın almak, sektördeki oyuncuların portföylerine çok güçlü bir baz yük (kesintisiz elektrik üretebilme) kapasite ekleme imkanı tanıyordu.
ANAHTAR: HANGİ KÖMÜR?
Santralin bölge ekonomisi açısından taşıdığı önem ise kömürden geliyor. Zonguldak ekonomisi kömüre bağımlı. Ancak ithal kömüre dayalı santrallerin de bulunduğu bölgede yerli kömür yakılan tek tesis Çatalağzı. Bu yüzden Elektrik Üretim AŞ bünyesindeki Çatalağzı Termik Santrali'ni alacak isteklinin, santrali yerli kömürle mi yoksa ithal kömürle mi çalıştıracağı bölge ekonomisi açısından en kritik mesele haline gelmişti.
YEREL KÖMÜR ŞARTI KOYULMADI
İhale süreci başlamadan ve başladıktan yerel kömür üreticilerinin öncülüğündeki Zonguldak iş dünyası, Çatalağzı'nın yerli kömür kullanımı şartıyla özelleştirilmesini talep etmişlerdi. Bu sayede kent ekonomisinin istikrara kavuşabileceği tezini işleyen girişimciler, bu taleplerine karşılık bulamadı. Ve işletme, yerli kömür şartı aranmaksızın ihaleye çıkarıldı. Ancak Zonguldaklı kömürcüler işin peşini bırakmadı ve açılan ihaleye, ortak teklif sunmayı kararlaştırdı.
RÖDOVANSÇI YEREL ŞİRKETLER KAZANDI
Bu hafta başında gerçekleştirilen ihalede, 351 milyon dolarlık teklifiyle ipi göğüsleyen, Zonguldaklı yerel kömür üreticilerini temsilen teklif veren Demir Madencilik oldu. Zonguldaklı girişimciler ulaşılan rakamı oldukça yüksek bulsa da ihaleyi almış olmaktan ötürü heyecanlı ve mutlu görünüyor. 19 yıldan bu yana Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığı'nı da yürüten Demir Madencilik Yönetim Kurulu Başkanı Salih Demir Enerji Günlüğü'ne yaptığı açıklamada "İhalede fiyatlar uçtu. Verilen bu rakam, Çatalağzı'na sadece bir santral olarak bakmadığımızın göstergesi. Biz burayı bölge ekonomisinin belkemiği olarak görüyoruz" dedi.
BÖLGEDE KÖMÜR ÜRETİMİ SÜRECEK
Çatalağzı'nı devraldıktan sonra da hem özel sektörün, hem de Tükiye Taşkömürü Kurumu'nun ürettiği kömürü alıp yakacaklarını kaydeden Salih Demir, "Böylece ne TTK'daki insanlar işsiz kalacak ne de özel sektördeki" dedi. İhaleyi kazanmaları sayesinde bölgedeki istikrarlı yerli kömür üretiminin garantiye alındığını ifade eden Salih Demir, "Çatalağzı tesislerinde mevcut haliyle yılda 1.5 milyon ton kömür yanıyor. Bu ihtiyacı karşılamak için bölgede yılda en az 3 milyon ton kömür üretilmesi gerekecek. Çünkü santralde yanan kömür, aslında ikincil ürün. Yani demir çelik tesislerinde yakılan kısımdan arta kalan ve şlam dediğimiz ürün" diye konuştu.
YATIRIMLAR DA İSTİHDAM DA ARTACAK
Çatalağzı'nın konumu netleşmediği için, bölgedeki özel sektör maden şirketlerinin son üç yıldır yatırım yapamadıklarını vurgulayan Salih Demir, "Çünkü özelleştirip özelleştirilmeyeceği, özelleştirilirse kimin alacağı, nasıl çalıştıracağı belli değildi. Çatalağzı'nı bizim devralmamız halinde bölgede madencilik alanında yeraltına yapılacak yatırımlar da artacak. Dolayısıyla mevcut istihdam korunduğu gibi, yeni istihdam imkanları da artacak" ifadelerini kullandı.
ÇATES'İ DEVRALMAK İÇİN ORTAK ŞİRKET
Zonguldak TSO Başkanı Salih Demir, kendilerini Çatalağzı Termik Santrali'ni devralmak için gereken finansmanı sağlamış noktada gördüklerini belirtti. İhalede tahminlerinin az 50 milyon dolar üzerine bir fiyat oluştuğunu belirten Salih Demir, "Fazla verdiğimiz kısmı da ortakların özsermayesinden karşılayacağız. Şimdi santrali devralmak üzere ortak bir şirket kuracağız. Rödovans saha sahiplerinden herkesi şirketimize ortak edeceğiz. Zonguldak'taki Amele Birliği de ortak olabilir. Madenciler dışında kimsenin katılmasını pek istemiyoruz. Sebebi de şu; Buraya çok gönülden bağlı insanlar bunun değerini anlayabilir. Sadece para kazanmak için bu işe bakanlar yeraltı madenciliğini pek anlayamazlar."
KENT EKONOMİSİ TOPYEKÜN CANLANACAK
Zonguldak Maden ve Enerji Sanayicileri İşadamları Derneği (MESİAD) Başkanı Ümit Velioğlu, Çatalağzı Santrali'nin Zonguldaklılar'da kalması için büyük gayret sarfettiklerini belirtirken "Fakat fiyat yüksek oldu. Yine de durum sevindirici. Dünden beri çok olumlu tepkiler alıyoruz. Zonguldak'ın üzerindeki ölü toprağı dağılmış görünüyor" dedi. "İnşallah finans ayağını toparlamada da başarı sağlayıp, bu işin altından kalkacağız" diyen Velioğlu, ihaleyi kazanmalarının Zonguldak'ta heyecan yarattığını belirtti.
VELİOĞLU: SİYASİLER DESTEK VERMEDİ
Çatalağzı'nın yerli girişimcilerde kalmasıyla kömür üretim sektörünün sürdürülebilir şekilde ayağa kaldırılmış olacağını vurgulayan Velioğlu "Elektrik üretimi sanayici kimliği de kazandıracak. Kurumsal sanayici kimliği oluşturduğumuzda, bölge ekonomisinin çeşitlendirilmesine yönelik politikaların geliştirilmesinde öncü olacağız. İnsanların ekonominin diğer alanlarına da adımlar atmasını sağlamaya çalışacağız. Bu ihaleyi kazanmamız umut ışığı oldu.Zonguldak'ta siyasilerin bu işe yeterince sahip çıkmamasını hep eleştirdik. Kendi başımıza derdimizi anlatmaya çalıştık. Anlatmamıza yardımcı olacak siyasiler maalesef gerekli petformansı gösteremediler. Ama iş böyle bir yüksek rakamla da olsa almayı başardık. İnşallah muvaffak oluruz diye düşünüyoruz."
