Enerji Günlüğü – 2019 yılında elektrik piyasası kapasite mekanizmasından yararlanmak isteyen şirketler bugünden itibaren başvuru yapabilecekler. 

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Elektrik Piyasası Kapasite Mekanizması Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’i yayınladı. Yönetmeliğe eklenen geçici maddede, kapasite mekanizması başvurularının 10 Aralık tarihine kadar yapılabileceği bildirildi. 

Yönetmelikte kapasite mekanizmasında yer alabilecek tesislerin başvuru prosedürü, nitelikleri ve ödemeler ile yerli kaynak kullanımıyla ilgili maddelerde de düzenlemeye gidildi. 

HER SANTRAL İÇİN BAŞVURU YAPILAMAYACAK

Yönetmeliğin eski halinde, “Kapasite mekanizmasına katılım şartları” başlığını taşıyan 6. maddesinin 1. fıkrasında şirketlerin sahibi oldukları bütün santraller için başvuru yapma imkanı tarif ediliyordu. Yapılan değişiklikle “bir sonraki takvim yılında kapasite mekanizmasından yararlanmak isteyen tüzel kişiler; işletmede olan her bir santral için başvuru formu ile bir sonraki takvim yılı içerisinde geçici kabulü yapılacak her bir santral için ise aday başvuru formu ile en geç Ekim ayının onbeşinci gününe kadar Sistem İşletmecisine başvurur” hükmü getirildi. 

Aynı maddenin kapasite mekanizmasında yer alamayacak santrallerin tarif edildiği 2. fıkrasının “ğ” bendinde; “Geçici kabulde belirlenen verimlilik oranı %50’nin altında olan yerli kaynaklara dayalı olmayan santraller (hesaplamada doğalgaz santralleri için üst ısıl değer baz alınır)” ifadesi; “Geçici kabul kapsamında veya Bakanlığa başvurularak tekrarlanan verimlilik performans testi sonuçlarında verimlilik oranı %50’nin altında olduğu belirlenen, yerli kaynaklara dayalı olmayan santraller (doğalgaz santrallerinin verimlilik şartı hesaplamasında doğalgazın 9.155 kCal/m3  üst ısıl değeri baz alınır)” olarak yeniden düzenlendi. 

6. maddenin, 2. fıkrasının “h” bendinde; “Hidroelektrik santralleri ile kesintisiz üretim yapamayan rüzgar ve güneşe dayalı santraller” olarak yer alan ifade ise “Kesintisiz üretim yapamayan rüzgar ve güneşe dayalı santraller” şeklinde güncellendi. 

Maddeye değişiklik ile ilave edilen 3. fıkrada ise “Bakanlık, ikinci fıkranın (ğ) bendi kapsamındaki verimlilik testinin tekrarını uygun gördüğü takdirde talep edebilir” hükmü getirildi. 

ÖDEMELER 45 GÜNDE YAPILACAK

“Kapasite ödemelerinin gerçekleştirilmesi” başlığı altında yer alan 9. maddenin 1. fıkrasında üretim tesislerine yapılacak kapasite ödemelerinin ilgili fatura döneminin sonunu takip eden 15 gün içerisinde hesaplanarak ilgili lisans sahibi tüzel kişilere bildirileceği; internet sayfasında duyurulacağı ve 30 gün içerisinde ödemelerin gerçekleştirileceği hükmü getirilmişti. 

Bu hüküm, şu şekilde yeniden düzenlendi; “Üretim tesislerine yapılacak kapasite ödemeleri, ilgili fatura döneminin sonunu takip eden 30 gün içerisinde hesaplanarak ilgili lisans sahibi tüzel kişilere bildirilir (ve internet sayfasında duyurulur) ve 45 gün içerisinde gerçekleştirilir”. 

YENİ SANTRALLER ÖDEME MEKANİZMASINA DAHİL OLACAK 

9. maddenin, kapasite ödemesi yapılmayacak durumlar ile kapasite ödeme mekanizmasına dahil edilme istisnalarından bahseden 4. fıkrasında “Son dört çeyrekte ağırlıklı ortalama kapasite kullanım oranı yerli kaynaklara dayalı olanlarda %10’un, diğerlerinde %15’in altında olan santrallere ilgili dönem için herhangi bir kapasite ödemesi yapılmaz. Yeni işletmeye geçen santrallerde, ilgili santralin ilk ünitesinin işletmeye girmesinin üzerinden dört çeyrek geçinceye kadar bu fıkranın ilk cümlesindeki hüküm uygulanmaz; ilk dört çeyrek boyunca bu santraller kapasite kullanım oranına bakılmaksızın kapasite ödeme mekanizmasına dahil edilir” şeklindeki hüküm, şu şekilde güncellendi; “Başvuruların alındığı son tarihten geriye doğru 12 aylık dönemde ağırlıklı ortalama kapasite kullanım oranı yerli kaynaklara dayalı olanlarda %10’un, diğerlerinde %15’in altında olan santrallere ilgili dönem için herhangi bir kapasite ödemesi yapılmaz. Yeni işletmeye geçen santrallerde, ilgili santralin ilk ünitesinin işletmeye girmesinin üzerinden 12 ay geçinceye kadar bu fıkranın ilk cümlesindeki hüküm uygulanmaz; ilk 12 aylık dönem boyunca bu santraller kapasite kullanım oranına bakılmaksızın kapasite ödeme mekanizmasına dâhil edilir.”

YERLİ KÖMÜR MEKANİZMAYA DAHİL OLACAK

Yerli kaynak kullanımı konusundaki istisnaları ele alan ve “İthal kömür yakıtlı santrallerde, bir fatura dönemi içerisinde yerli kömür kullanılarak elektrik üretimi yapılması halinde, yerli kömür kullanılarak yapılan üretim miktarı oranında kapasite ödemesi yapılır” şeklinde düzenlenmiş olan 5. fıkraya; “Bu çerçevede ithal kömür santrallerinde kapasite ödemeleri hesaplanırken, santral üretiminin yerli kaynak kullanılarak yapılan kısmı için yerli kömür santralleri için belirlenmiş sabit ve değişken maliyet bileşeni kullanılır” hükmü ilave edildi. 

2019 YILI BAŞVURULARI

Değişiklikte, “2019 yılına ilişkin uygulamalar” başlığı altında eklenen Geçici Madde 2’de ise gelecek yılki kapasite mekanizmasından yararlanmak isteyen kuruluşların başvuru prosedürü, aşağıdaki gibi düzenlendi. 

“GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 2019 yılı için kapasite mekanizmasından yararlanmak isteyen ve tekrarlanan verimlilik performans testi sonuçlarına göre verimlilik şartını sağlayan tüzel kişiler ilgili şartları sağladıkları tarih itibariyle Sistem İşletmecisine başvurabilirler. Başvurusu uygun bulunan tüzel kişilerin santralleri, başvuru tarihi ayın ilk 15 günü içerisinde ise Sistem İşletmecisine başvurdukları tarihi takip eden aydan itibaren, değil ise Sistem İşletmecisine başvurdukları tarihi takip eden ikinci aydan itibaren kapasite mekanizmasından yararlanacak tesisler listesine eklenir ve internet sitesinde duyurulur.

(2) 2019 yılı için kapasite mekanizmasından yararlanmak isteyen ve katılım şartlarını sağlayan hidroelektrik santrali sahibi tüzel kişiler bu maddenin yayımı tarihinden itibaren 30 gün içerisinde Sistem İşletmecisine başvurur. Başvurusu uygun bulunan tüzel kişilerin santralleri, başvuru tarihi ayın ilk 15 günü içerisinde ise Sistem İşletmecisine başvurdukları tarihi takip eden aydan itibaren, değil ise Sistem İşletmecisine başvurdukları tarihi takip eden ikinci aydan itibaren kapasite mekanizmasından yararlanacak tesisler listesine eklenir ve internet sitesinde duyurulur”.