Enerji Günlüğü - IBC SolarTürkiye Genel Müdürü Hayri Bali, Türkiye'de güneş enerjisinin vatandaşı elektrik üreticisi yapacağını, ancak birilerinin bundan rahatsız olup engel çıkardığını söyledi. Bali, "Güneş tek başına yeterli demiyoruz ama engellenmesin, desteklensin" dedi.
Hayri Bali, IBC tarafından Konya'da kurulan 200 KW gücündeki Güneş Enerjisi Santrali'ni gazetecilerin ziyaretine açtı. Burada tesislerle ilgili bilgiler aktaran Bali, daha sonra dünyada ve Türkiye'de güneş enerji yatırımlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
VATANDAŞIN ELEKTRİK ÜRETMESİ BİRİLERİNE TERS GELDİ
Güneş enerjisinin vatandaşı elektrik Üreticisi haline getirecek bir sistem olduğunu vurgulayan IBC Solar Türkiye Genel Müdürü Hayri Bali, "İnsanların elektrik üreticisi olması birilerinin kafalarına ters düştü ve engelleniyor. Devletin güneş enerjisi üreten insanı sarılıp öpmesi, hediye vermesi lazım. Ama bu yapılmadığı gibi önüne engeller konuluyor" dedi.
Güneş enerjisi alanında faaliyet göstermelerine rağmen hiçbir zaman (güneş tek başına yeterlidir) demediklerini anlatan Bali, "Bizim söylediğimiz "güneş enerjisine şans verilsin, önüne engel konulmasın. Benim arazim-fabrikam uygunsa güneş enerjisi kullanarak, daha az fatura ödemek istiyorum. Bunun neresi kötü olabilir ki" diye konuştu.
DAĞITICILAR GÜNEŞİ İSTEMEYECEK DEDİKLERİNE BAKMAYIN
Şirket olarak iki hedefleri olduğunu belirten Bali, bunlardan ilkinin güneş enerjisi ile ilgili sadece doğruları konuşmak ve gerekirse bedelini de ödemek olduğunu; ikincisinin de mümkün olduğu kadar güneş enerjisini sevdirmek olduğunu ifade etti.
Kendilerine dağıtım firmalarının güneş enerjisini istemeyecekleri söylendiğini ifade eden Bali, “ Ama biz geldik güneş santralimizi MEDAŞ’ın bahçesinde kurduk” dedi.
GÜNEŞTE YERLİ ÜRETİM İYİ OLUR AMA...
Hayri Bali, Türkiye'nin enerjideki yoğun dışa bağımlılığından hareketle güneş enerjisi alanında her şeyin yerli üretim olması gerektiği yönündeki değerlendirmeleri gerçekçi bulmadığını ifade etti. "Yüzde 100 yerli üretim" iyi bir istek olsa da kalitenin de dikkatten uzak tutulamamasını isteyen Bali şunları söyledi:
"Güneş enerjisinde tamamen yerli üretim olacak demek yolumuza taş koymak demektir. Neyimiz tamamen yerli üretiliyor ki, bu tamamen yerli olsun. Tabii bu güzel bir istek ama zoraki olmamalı. Umarım bir gün Türkiye'de bizim kullanacağımız kalitede ürünler üretilir."
GÜNEŞE UYGUN MİMARİ ANLAYIŞ GELİŞMELİ
Güneşe dayalı elektrik üretiminde ilk yatırım maliyetinin yüksek sayılabileceğini anlatan Hayri Bali, "Ama zaten bütün enerjilerin maliyeti yüksek. Diğer kaynakların bir de bilinmeyen maliyetleri var. Güneşte ise tek maliyeti kurulum maliyeti, artı bir maliyeti yok" diye konuştu.
Hayri Bali, güneş enerjisinin verimli kullanılması ve yaygınlaşması için bir çok disiplininin birlikte çalışması gerektiğini anlatan Bali, "Mesela mimarinin güneş enerjisi sisteminin kurulumuna uygun yapılması lazım. Örneğin eğimi vs buna uygun olmalı. Ama bırakın bu uygunluğu, bazı çatılarda yürüyemiyoruz bile" dedi.
CARİ AÇIK DİYE AĞLAYACAĞIMIZA...
Hayri Bali, enerjide dışa bağımlı olan Türkiye'nin bunu önlemek için güneşe yönelmesi gerektiğini vurguladığı konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
"Öyle anlar oluyor ki, ben hatırlıyorum mesela, paramızla bile doğalgaz alamadık. Cari açığımız çok yüksek diye ağlayacağımıza, bununla ilgili ne yapcağımızı konuşmalıyız. Türkiye'de birçok şeyin gerçek maliyeti bilinmiyor. Doğalgazı Botaş yüzde 20-25 sübvanse ediyor. Aslında ödediğiniz paradan daha çok ödeme yapıyorsunuz ama bilmiyorsunuz. Güneşte böyle bir sorun yok. Bütün Türkiye olarak güneş enerjisini akıllı kullanarak ödediğimiz enerji bedelini azaltabiliriz."
TÜKETİM NEREDEYSE GÜNEŞ ENERJİSİ ORADA
Elektrik en çok nerede tüketiliyorsa, güneş santrallerinin de orada kurulması gerektiğini ifade eden Bali, "Bugün bütün dünya akıllı şebekeler meselesini konuşuyor. Güneş enerjisi de akıllı şebekenin en önemli ayaklarından biri. Güneş enerjisinin en büyük avantaji, tüketildiği yerde üretilebiliyor olması. Bu özellik de doğal olarak iletim maliyetini azaltır" diye konuştu.
TEKNOLOJİYİ KOPYALAMA, ADAPTE ET
Güneş enerjisi alanında teknolojinin önemini de vurgulayan Hayri Bali, "Almanya'dan kopyalayarak hiçbir şey elde edemeyiz. Türkiye'ye adapte etmeliyiz" dedi. Güneş enerjisi santrallerinde baştan doğru planlama ve doğru kalitede ürün kullanılır ve uzaktan denetim düzenli yapılırsa arıza çıkarma ihtimalinin sıfıra yaklaştığını anlatan Bali şu ifadeleri kullandı:
"Fransa ve İspanya bu konuda bir PV mezarlığı. Çok sorun yaşanıyor. Biz de oraya doğru gidiyoruz. Bence 15 yıl sonra şirketler güneş panellerini değiştirmeyi değerlendirecek. Teknolojik yenilikler nedeniyle... Şu anda Avrupa bunu yaşıyor."
İNSAN KAYNAĞINA ÖNEM VERMELİYİZ
IBC Solar Türkiye Genel Müdürü Hayri Bali, sektörde en çok önem verilmesi gereken konuların başında insan unsurunun geldiğini savundu. Bali şöyle dedi:
"Enerji konusunda yetkin insanlar yetiştirilmeli. Üniversiteler, değişik kurumlar güneş enerjisine duyarlı olup eğitime ağırlık vermeli. Mesela ben 15 üniversiteye gittim. Sadece bir tane öğretim üyesi geldi sunumlarımıza. Devlet bir gün önceden enerji talebini tahmin edip belli bir miktar enerjiyi hazır etmek zorunda. Yarına ilişkin daha kolay öngörü yapabilecek kalifiye insan gücüne ihtiyaç var."
HES'LERLE DOĞA KATLEDİLEBİLİYOR
Güneşin iyi planlandığı zaman çevreye en az etkisi olan enerji kaynağı olduğu görüşünü dile getiren Hayri Bali, "HES'ler yenilenebilir sıfatıyla anılıyor ama bir çok yerde doğa katlediliyor" dedi.
Sabiha KÖTEK
