Enerji Günlüğü - SHURA, Türkiye ekonomisinin Covid-19 sonrası kurulacak yeni düzende rekabet gücü kazanmasını sağlayacak adımların şimdiden atılması ve bu adımların merkezinde enerji sektörünün olması gerektiğini açıkladı.
Türkiye’nin enerji dönüşümü konusunda çalışan düşünce kuruluşu SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi, ‘COVID-19 sonrası Türkiye ekonomisinin canlanması ve iyileşmesi için enerji dönüşümünün sunduğu fırsatlar’ çalışmasıyla pandemi sürecinde kısa ve orta vadede enerji sektörü açısından Türkiye’ye bir projeksiyon tuttu.
COVID-19 sonrası kurulacak yeni düzende Türkiye ekonomisinin rekabet gücü kazanmasında enerji dönüşümünün oynadığı kritik rolü inceleyen çalışmaya göre, Türkiye ekonomisinin Covid-19 sonrası kurulacak yeni düzende rekabet gücü kazanmasını sağlayacak adımların şimdiden atılması gerekiyor. Bu adımların merkezinde ise enerji sektörünün olması önem arzedecek.
Yalnızca insan sağlığı değil, küresel ekonominin de virüs salgınından oldukça olumsuz yönde etkilenmeye devam ettiği kaydedilen çalışmada, bu olumsuz etkileri en aza indirecek olan ekonomiyi yeniden canlandırma ve iyileştirme önlemlerinin uygulanması için düzenlenecek planlamalara bugünden başlanması gerektiğine dikkat çekiliyor. Çalışmada, “COVID-19 sonrası ülkelerin gündeminde ekonomik durgunluğu yenmek ve piyasaları hareketlendirmek için farklı stratejilerin belirlenmesi ön planda olacaktır. Bu durum, ülkelerin ellerinde iklim değişikliğiyle mücadele konusunda ve enerji dönüşümünü hızlandırmak için tarihi bir fırsat var, demektir. Ekonomik durgunluğu hareketlendirecek finansal paketlerin merkezinde; çevresel açıdan sürdürülebilir, eşitlikçi ve dayanıklı bir toparlanma sürecini amaçlayan, yeşil teşvikleri ve yeşil iyileşme yollarını içeren bir yaklaşımın benimsenmesi gereklidir. Fosil yakıtlar yerine elektrik, inşaat, ulaştırma ve otomotiv gibi enerji dönüşümünde önemli rol oynayan sektörler için öngörülecek iyileştirme programları, düşük karbonlu bir geleceğe geçişi hızlandırmayı amaçlayabilir. Stratejiler ve programlarla birlikte maliye politikalarının da geliştirilmesine ihtiyaç duyulacak ve bu anlamda adil dönüşümü destekleyen politikaların tasarlanmasıysa büyük önem taşıyacaktır” deniliyor.
TÜRKİYE’NİN ENERJİ DÖNÜŞÜMDEN SAĞLAYACAĞI FAYDALAR
Türkiye için enerji dönüşümünden sağlanabilecek faydalar; cari açığın sürdürülebilir şekilde düşmesi, yerli ekipman üretim destekleriyle enerji yatırımlarını yenilenebilir enerjiye ve enerji verimliliğine yönlendirebildiği takdirde COVID-19 dönemiyle birlikte durgunlaşan ekonominin canlandırılması ve hava kalitesini artırarak insan sağlığına yönelik olumsuz etkileri en aza indirilmesi olarak sıralandı.
Bu çerçevede Türkiye özelinde durgunluk gösteren ekonomiyi enerji sektörü açısından ivme kazandıracak alanlar aşağıdaki gibi sıralandı:
Türkiye’nin 2023 yılı hedeflerinin ötesinde, 11. Kalkınma Planı ile tutarlı ve 2030 yılına uzanan orta vadeli enerji dönüşümü hedef ve strateji planını ilgili tüm kamu, özel sektör ve sivil toplum paydaşlarıyla istişare ederek ortaya koyması
Talep tarafında enerji verimliliği yatırımlarının hem elektrik hem de elektrik dışı sektörlerde yeni mevzuat ve iş modellerinin geliştirilmesiyle birlikte uygulanmasının sürdürülmesi
Yeşil teşvik paketleri ve emisyon azaltıcı projelere finansman sağlayabilecek yeni finansman araçları ve modelleriyle enerji dönüşümünün hızlanması, planlanan yenilenebilir enerji önlisans ve mini YEKA ihalelerinin gerçekleştirilmesi, başlamış olan yenilenebilir enerji projelerinin bir an önce tamamlanarak hayata geçirilmesi ve ekonomik durgunluk nedeniyle gecikmesi muhtemel projelerin bitirilmesi için ek süre tanınması
Yatırımların etkili bir şekilde ve en düşük maliyetle hayata geçirilmesi için yeni YEKDEM’in bir an önce tanımlanması, kurumsal satış anlaşmaları ve yeşil enerji sertifikaları gibi iş modellerini hayata geçirecek düzenlemelerin nihai haline getirilip uygulanmaya başlanması
İnşaat sektöründeki hareketlenmeyle bütünleşmiş, binalarda enerji verimliliği potansiyelinin dağıtık enerjiyle birlikte en üst düzeyde kullanılması, dağıtık enerji ve değer zincirinin getirdiği yeni istihdam ve toplumu kapsayıcı fırsatlarından yararlanılması
Enerji dönüşümündeki gelişmeler ve ihtiyaçlarla orantılı bir şekilde iletim/dağıtım şebekesi altyapılarının iyileştirilmesi ve yeni yatırımların, depolama gibi kolaylaştırıcı teknolojiler geliştirilip elektrik piyasası ve elektrik tarife yapısında iyileştirmeler yapılarak, elektrik sistemine esneklik sağlayacak şekilde hayata geçirilmesi
Enerji dönüşümü için gerekli olacak ekipmanların tedarik güvenliğini sağlayacak, aynı zamanda en verimli, yenilikçi ve düşük maliyetli ekipmanların ve bunların kullanımını destekleyecek yerli üretim teşviklerinin geliştirilmesi, araştırma ve geliştirme projeleri için enerji sektörüne sağlanan sübvansiyonların ve desteklerin enerji dönüşümünü destekleyecek alanlara kaydırılarak dengeli bir şekilde paylaştırılması
Etkin ve verimli ulaşım altyapısı geliştirilmesi kapsamında yerli elektrikli aracın hayata geçirilmesi, elektrikli araç satışlarında yakalanan ivmenin hızlandırılması ve şarj altyapısı tahsisinin en optimum bölgelerde, şebekeye zarar vermeyecek şekilde araç piyasasıyla paralel geliştirilmesi
Türkiye’nin küresel rekabetçiliğini ve ihracatını olumsuz etkileyebilecek karbon ve diğer benzeri vergilerin etkilerini en aza indirebilmek adına sanayi üretiminin enerji verimliliği, yenilenebilir enerji ve diğer düşük karbonlu teknolojilerle karbonsuzlaşmasına öncelik verilmesi.
