Enerji Günlüğü - G20 Sonuç Bildirgesi’nde sürdürülebilirliğe ve iklim değişikliğine önemli vurgu yapılırken, yeşil finansman ilk defa gündeme geldi.
Geçtiğimiz günlerde Çin’de düzenlenen G20 Zirvesi’nin sonuç bildirgesi yayınlandı. Bildirgede, sürdürülebilir büyüme, yeşil finansman ve fosil yakıt teşvikleri gibi başlıklar yer aldı.
GELECEK NESİLLER İÇİN SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME
Zirvenin en önemli konusu, kalkınma tartışmasıydı. Zirvede ekonomik büyüme gündemi, Paris Anlaşması, Sürdürülebilir Kalkınma 2030 Gündemi/Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) ve kalkınma finansmanı hakkındaki Addis Ababa Eylem Planı çerçevesinde tartışıldı .
Sonuç metnine giren “Hangzhou Konsensüsü” sürdürülebilirliğe ve iklim değişikliğine önemli vurgu yapıyor . Özellikle Paris İklim Anlaşması ve SKH’ler çerçevesinde, gelecek nesillere de vurgu yapan Hangzhou Konsensüs’ü, özellikle enerji ve ekonomilerini karbonsuzlaştırılması konusunda tarihi bir konsensüs olarak nitelendi.
YEŞİL FİNANSMAN İLK DEFA AJANDADA
Yeşil Finansman, ilk defa G20 Zirvesi’nin ajandasına girdi. Ayrıca, sonuç bildirgesinde, “küresel olarak çevre dostu ve sürdürülebilir büyüme için, yeşil finansman arttırılmalı ” ifadesi kullanıldı.
Yine zirvede, yeşil finansman hakkındaki engelleri açıklayan, bankalar, tahvil piyasası ve yatırımcılar için yol haritaları içeren G20 Yeşil Finansman Sentez Raporu da kabul edildi.
Zirveden bir gün önce Paris Anlaşması’nı imzalayan Çin, G20’de ev sahibi olarak özellikle yeşil finansman konusunun vurgulanması için çaba sarf etti. Dünyanın gelişmekte olan en büyük ekonomisi Çin, yeşil finansman konusunda önemli adımlar da atıyor. Sadece 2016 yılının ilk altı ayında, 18 Milyar dolarlık yeşil tahvil açıklandı. Bu tüm dünyadaki yeşil tahvillerin yüzde 40’ına denk geliyor.
Sentez Raporu’nu hazırlayan, G20 Yeşil Finansman Çalışma Grubu da Çin’in G20 ev sahipliği döneminde kuruldu.
DÜŞÜK KARBONLU EKONOMİYE GEÇİŞ
Özellikle ev sahibi ülke Çin’in çabaları ile iklim değişikliği ve iklim ekonomisi G20 Zirve-si’nin önemli gündem maddelerinden biri haline geldi. Çin, son bir yılda düşük karbon ekonomisine geçiş konusunda attığı adımları vurgulayarak ve ABD ile birlikte zirveden hemen önce Paris İklim Anlaşması’nı onayladığını açıklayarak zirve gündeminde yeşil ekonomi ve iklim değişikliği tartışmasının vurgulanmasını sağladı.
Ayrıca, Çin zirvede Paris İklim Hedefleri’ne ulaşmak için finansal sistemleri dönüştürme süreçleri üzerine küresel tartışma da başlattı. Özel sektörün de dahil olduğu bir İklim Riskleri Çalışma Grubu kuruldu, 2017 G20 Zirvesi’nden itibaren her yıl rapor sunulacak.
Çin’deki gelişmeler ve Çin’in zirvedeki liderliği ile düşük karbonlu ekonomiye geçiş G20 gündeminin temel taşlarından biri haline geldi.
VERİMSİZ FOSİL YAKIT TEŞVİKLERİ KALDIRILMALI
Geçtiğimiz haziran ayında gelişmiş ülkeler zirvesi G7’de fosil yakıt teşviklerini 2025 yılına kadar kaldırma kararı alınmıştı. Ayrıca G20 zirvesi öncesinde, Oil Change International, Overseas Development Institute gibi kurumlar G20’nin de fosil yakıt teşviklerini kaldırma konusunda tarih koyması gerektiğini belirtmişti. Zirve’den tarih çıkmadı ancak, G20, 2009 yılındaki fosil yakıt teşvikleri kararını yinelemenin yanında, ülkelerin gönüllü olarak değerlendirme süreçlerine tabi olmasını teşvik ettiğini açıkladı.
PARİS İKLİM ANLAŞMASI ONAYLANMALI
G20 zirvesinde ilk defa uluslararası bir anlaşmaya özel bir madde ile vurgu yapıldı. Sonuç Bildirgesi Madde 43’te açıklandığı üzere, liderler, Paris İklim Anlaşması’nı mümkün olan en kısa süre içinde onaylama konusunda taahhütte bulundu.
Ayrıca, anlaşmanın 2016 bitmeden yürürlüğe girmesi hedefine de vurgu yapıldı. Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için, 55 ülke, yüzde 55 emisyon kuralı var. Yani anlaşmayı imzalayan 180 ülkenin en az 55’inde anlaşmanın iç hukuk onay süreçlerinin tamamlanması ve bu ülkelerin küresel emisyonların en az yüzde 55’ni kapsıyor olması gerekiyor .
ABD ile Çin’in 3 Eylül’de anlaşmayı onaylaması ile toplamda anlaşmayı onaylayan ülke sayısı 26. Bu ülkelerin toplam emisyonlarının küresel emisyona oranı ise yüzde 39.6.
TÜRKİYE VE G20 KARARLARI
G7’de alınan fosil teşviklerini 2025 yılına kadar kaldırma kararı ile G20 Zirvesi’ndeki yeşil ekonomi vurgusu, gelişmekte olan ülkeler dahil tüm dünyanın temel ekonomi gündeminin düşük karbonlu ekonomiye geçiş olduğunu ortaya koyuyor. Küresel ekonomik trendler aynı zamanda ekonomilerin hızlıca karbondan uzaklaştırılması gerekliğini de gösteriyor. Bu çerçevede Türkiye’nin de düşük karbonlu ekonomi konusunda adımlar atması gerekiyor.
Türkiye’nin düşük karbonlu ekonomi performansı, zirvenin hemen öncesinde, 2 Eylül’de Climate Transparency tarafından Brown to Green: Assessing the G20 Transition to Low carbon Economy adlı raporda değerlendirildi. Türkiye’nin halihazırda G20 ortalamasın-dan daha düşük kişi başı emisyon ortalaması olduğu belirtilen değerlendirmede, Türki-ye’nin özellikle kömüre dayalı politikalarının ve fosil teşviklerinin yaratabileceği tehlike-lere vurgu yapıldı.
Raporda, Türkiye ile ilgili şu tespit yer aldı: "Gelecek dönem modelleri kömürün enerji arzındaki payında bir düşüş öngörmemektedir. Bu halihazırda planlama aşamasında olan yeni termik santrallerden kaynaklanacak büyük enerji miktarı beklentisine dayanmaktadır. Bu gelişme 2°C dereceye uyum yol haritası ile aynı doğrultuda olmayacaktır.”
