Geçtiğimiz günlerde Hürriyet gazetesinde Merve Erdil`in bir haberi yer aldı: Elektrik Çarpması!

Haberde özetle, Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği`ndeki öztüketim şartının olmamasının yol açtığı sonuçlara değiniliyordu. En önemli sonuç, lisanssız projeleri öztüketim amaçlı değil, yatırım amaçlı hayata geçirmek üzere harekete geçenlerin tüm elektrik şebekesindeki bağlantı kapasitelerini doldurması... Ve bu yüzden hepsi de 1 MW`nin altındaki bu lisanssız projelerin bir borsası oluşmuş durumda...

Söz konusu yazıyı görünce, "işte bu" diye haykırmak geldi içimden... Çünkü aylardır çeşitli yazılarımızda dile getirdiğimiz birtakım sıkıntı kaynaklarının sonuçlarını net şekilde anlatıyordu.

Umarım bundan sonra Lisansız Elektrik Üretimi ile ilgili YENİ BİR YÖNETMELİK çıkar umarım. Yeni Yönetmelik kelimelerinin altını özellikle çiziyorum ki, mevcut Yönetmenlikteki ilgili maddelere yama yapılarak bu sorun çözülmeye kalkışılmasın. Çünkü mevcut yönetmenlik o kadar hatalı ki... Kaldı ki nasıl kötüye kullanıldığı da gözümüzün önünde...

Deyim yerindeyse yönetmeliğin her yeri kötüye kullanmak isteyenler için neredeyse delik deşik. Ve o delikler her geçen gün daha da genişliyor.

En son 17 Mayıs da EPDK tarafından Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ’de değişiklik ile ilgili taslak çıkmıştı. Bu taslak tam da bizim uyardığımız gibi, yeni bir yönetmelik çıkarmak yerine eskisine yama yapılacağını gösteriyor. Yani yama yapılacağına, komple yeni bir yönetmelik niye çıkarılmıyor, öylesi daha iyi değil mi?

Üniversite döneminde bir profesörümüz bize hep şunu söylerdi: Yama yapılmış bir proje hatalı projedir, onu çöpe atıp yenisini yapmak daha sağlıklıdır.

O zaman hep beraber oturalım ve yeni bir yönetmenlik çıkaralım, tebliğini de hazırlayıp uygulamaya sokalım...

7 Haziran dan sonraki yeni yönetim Lisanssız Elektrik Üretimi`ne değer vermek istiyorsa, bu sefer kamu yetkilileri yönetmenliği hazırlamadan önce bir çalıştay düzenlemeli. Çalıştaya, Enerji Bakanlığı`na bağlı ya da bakanlıkla ilişkili kurumların dışında tarım, su, çevre gibi başka alanlardaki ilgili kurumlardan da uzmanlar katılmalı. Ve en önemlisi, öztüketim modelinin son kullanıcıları konumundaki sanayici dernekleri, belediyeler, tarım ve sulama Kooperatifleri ile benzeri başka kuruluşlardan da.

Yamalama modeli ile yola devam edilirse, maalesef lisansız elektrik uygulamasını kötü amaçlı kullanmaya devam ederiz.

İşte bu konuda tartışılmasını istediğim bazı öneriler:

- Öztüketim mecburi olsun. En azından tesisin veya tesislerin komple yıllık enerji sarfiyatı, kurulacak elektrik santralındaki üretimin 3/4`ünü oluştursun.

- Mahsuplaşma saatlik değil, yıllık olmalı. Güneşte yaz aylarında üretilen fazla elektrik, kış veya bahar aylarındaki şebekeden tüketimle mahsuplaştırılabilmeli.

- Proje ve bağlantı onayları konusunda 250 kWe`ye kadar TEDAŞ Bölge Koordinatörlükleri yetkili kılınsın.

- 10 kWe ye kadar büyüklükteki projelerde bürokrasi kaldırılıp Lisanslı EPC şirketinin kurulum onayı yeterli sayılsın.

- Tarımsal sulamada "pompa gücü = kurulu güç" olan projelerde 10 kWe`ye kadar, lisanslı EPC şirketlerinin kurulum onayı yeterli bulunsun.

- Mahsuplaşma için "dağıtım şirketi sınırları içinde" şartı kaldırılıp Türkiye`nin her bölgesinde bulunan bir abone sayacı ile mahsuplaşabilinmeli.
Bunun için dağıtım Şirketleri arasında mahsuplaşmak için Koordinasyon Merkezsi kurulması da gerek. Başka bankanın ATM`sinden para çekerken Bankalar arasındaki koordinasyon merkezi gibi.

- Yıllık öz tüketim %75 ‘in altına düşerse, kWh başına bir ceza bedeli ödenmesi şartı getirilsin.

- 1 MW sınırı kaldırılmalı. Orta ölçekli projelerde isteyen hattı yenileme veya büyük projelerde yeni 154 KV TM kurma taahhüdü ile mahsuplaşma kriterleri içinde istediği kadar lisanssız tesis kurabilsin. Tabii burada yeni ya da yenilenen tesislerin TEDAŞ veya TEİAŞ`a bedelsiz devri şartıyla...

Güneş enerjisinden elektrik üretme projelerinin, siyasi partilerin propaganda çalışmalarında da yer alması bir güzel gelişme. Bunların propaganda safhasında kalmaması dileğiyle...